CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 167

bằng email hay fax qua đêm, những chi tiết mẫu sửa đổi sang các nhà máy
và nhà thầu ở châu Á để họ tổ chức sản xuất theo mẫu mã mới ngày hôm
sau.
Quả là những con thú sừng dài như Ford, Cisco, Nike hay Toyota không
chuyển dời vốn liếng nhanh như loài sừng ngắn, nhưng chúng cũng có thể
di chuyển từ nước này sang nước khác nhanh chóng hơn là người ta tưởng.
Phần nhiều những đầu tư của chúng ngày nay không bị bó gọn vào việc xây
dựng nhà máy hay cơ sở sản xuất. Chúng lập liên minh với các đơn vị địa
phương của các nước, những nơi vốn có sẵn cơ sở sản xuất - chúng sẽ trở
thành chi nhánh, đối tác và nhà thầu cho các công ty xuyên quốc gia -
những quan hệ đối tác như vậy có thể di chuyển từ nước nọ sang nước kia,
từ đối tác này sang đối tác khác, quay vòng nhanh, tìm ra giải pháp giảm
thuế hữu hiệu nhất, sử dụng phương tiện và sức lao động có chi phí thấp
nhất. Cisco có 34 nhà máy trên thế giới sản xuất linh kiện cho họ, nhưng
chỉ có hai trong số đó thuộc sở hữu trực tiếp của Cisco. Những nhà máy
khác là những đối tác, gắn bó với bản quyền của Cisco trong chuyện mẫu
mã thiết kế, linh kiện vật liệu và chia sẻ thị trưòng trên mạng Internet.
Cisco gọi họ là những "cơ sở sản xuất ảo". Nhờ có mạng điện toán mà các
cơ sở đó liên lạc chặt chẽ tựa như được tập trung vào một điểm vậy, và hoạt
động sản xuất được di chuyển nhanh chóng trong số những cơ sở đó.
Bầy thú sừng dài có thể và thường khiến cho một số quốc gia đang phát
triển trở thành đối thủ của nhau. Mỗi quốc gia đang phát triển đều cực kỳ
muốn có đầu tư từ các tập đoàn xuyên quốc gia, vì đó là cơ hội nhanh nhất
để họ đại nhảy vọt trong công nghệ. Nike ban đầu đã mở các cơ sở sản xuất
ở Nhật Bản, nhưng một khi nhận thấy ở đó đắt đỏ hơn, họ nhảy sang Hàn
Quốc rồi sau đó là Thái Lan, Trung Quốc, Philippines, Indonesia và Việt
Nam.
"Họ là những gì chúng tôi cần", Joel Korn, chuyên viên tư vấn người Brazil
xét về những công ty xuyên quốc gia. "Châu Mỹ La tinh vẫn lệ thuộc nhiều
vào nguồn vốn từ bên ngoài, vì dự trữ nội địa hoàn toàn không đủ duy trì
tăng trưởng kinh tế ở mức cao. Nên chúng tôi cần đầu tư trực tiếp từ nước
ngoài. Họ [những con thú sừng dài] cũng mang đến những hệ tiêu chuẩn