CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 228

"Chúng tôi đã không có đủ người có kinh nghiệm quản lý nhà nước kiểu
mới, thiếu công nghệ và thiếu thị trường, vì chúng tôi vốn dĩ không có thị
trường", ông ta trả lời. "Chính thuật ngữ "thị trường" đã bị cấm sử dụng ở
Liên Xô. Tôi không phải là một người già, nhưng tôi vẫn nhớ một người
bạn, một kinh tế gia hồi năm 1982 đã mất việc khi viết một bài báo trong
một tạp chí khoa học trong đó ông ta dùng từ "thị trường"."
Điều sau đây mới thật đáng sợ. Ngay cả khi bạn hiểu thế nào là thị trường,
ngay cả khi bạn đã viết được phần mềm mới, bạn phải tiếp tục nâng cấp
chúng, không ngừng. Điều gì sẽ xảy ra khi bạn có được hệ điều hành
DOScapital 6.0?
Bạn sẽ phải bắt tay vào xây dựng DOScapital 7.0.
Julia Preston, phóng viên The New York Times tại Mexico một lần đã kể
với tôi về một cuộc gặp mặt của các du kích quân Zapatista, nhóm nông
dân chống đối những ảnh hưởng của thương mại tự do và toàn cầu hóa ở
Mexico. Du kích Zapatista đã mở một cuộc họp ở vùng rừng miền nam
Mexico với chủ đề "Diễn đàn liên lục địa hỗ trợ nhân văn và chống chủ
nghĩa tự do kiểu mới." Phiên họp cuối cùng diễn tra trong một sân vận
động lấm bùn đất và do thủ lĩnh Zapatista "Phó tư lệnh Marcos" - một nhân
vật kết hợp giữa Robin Hood và Ralph Nader - chủ tọa. Phiên họp kết thúc
bằng những hồi trống - và đứng trước đám đông hoan hô, những du kích
quân Zapatista tuyên bố kẻ thù lốn nhất của nhân loại là Tổ chức Thương
mại Thế giới (WTO) đóng ở Geneva, kẻ đã xúc tiến tự do thương mại và
đòi chấm dứt bảo hộ mậu dịch.
Câu chuyện này nhắc nhở tôi rằng trong khi là nhân tố đóng góp cho dân
chủ hóa, Bầy Thú Điện Tử và những siêu thị tài chính sẽ đồng thời tạo
những ảnh hưởng ngược lại. Chúng gây ra một cảm giác đang lan truyền,
đặc biệt những môi trường dân chủ, rằng ngay cả khi có dân chủ, thì dân
chúng vẫn có khả năng mất quyền kiểm soát vận mệnh của họ, vì thậm chí
những chính phủ được bầu cũng phải chịu bó tay trước các thế lực thị
trường mang đầy tính áp đặt.
Bầy thú càng sinh sôi, trưởng thành, nhanh nhẹn và có nhiều ảnh hưởng
hơn, Stephen J. Kobrin, chuyên gia của Viện toàn cầu hóa Wharton lập