CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 24

sinh ra những công nghệ định hình riêng: chủ đạo là vũ khí hạt nhân và
cuộc cách mạng công nghệ lần thứ hai, nhưng đối với dân chúng ở các
nước đang phát triển thì búa liềm vẫn là những công cụ gần gũi. Chiến
tranh Lạnh có thước đo riêng: số lượng tên lửa hạt nhân của mỗi bên. Và
sau cùng, Chiến tranh Lạnh tạo ra mối lo riêng: sự hủy diệt hạt nhân. Tổng
hợp những yếu tố trên đây ta thấy Chiến tranh Lạnh ảnh hưởng tới chính
sách đối nội, mậu dịch và quan hệ đối ngoại của hầu hết mọi nước trên thế
giới. Chiến tranh Lạnh không tạo lập tất cả nhưng lại định hình rất nhiều
thứ.
Kỷ nguyên toàn cầu hóa ngày nay là một hệ thống quốc tế tương tự, có
những đặc tính độc đáo tương phản với những đặc tính thời Chiến tranh
Lạnh. Trước hết, nói về Chiến tranh Lạnh là nói đến sự chia cắt. Thế giới bị
chia cắt ngang dọc thành nhiều cánh đồng vụn vặt manh mún. Những mối
đe dọa cùng những cơ hội khởi phát từ chuyện bạn bị chia cắt như thế nào.
Quả thực hệ thống Chiến tranh Lạnh được tượng trưng bằng một từ: bức
tường - bức tường Berlin. Một trong những miêu ta về Chiến tranh Lạnh
mà tôi thích nhất là của diễn viên Jack Nicholson trong phim A Few Good
Men [Vẫn còn người tốt]. Nicholson trong vai một đại tá thủy quân lục
chiến Hoa Kỳ đóng tại căn cứ Guantanamo, Cuba. Vào phút cao trào trong
phim, Nicholson bị Tom Cruise chất vấn vì sao Santiago, một người lính
yếu đuối dưới quyền của Nicholson bị đồng đội đánh chết. " Anh muốn có
câu trả lời ư?" Nicholson hét lên. Cruise đốp lại, "Tôi muốn sự thật." "Anh
không thể chịu nổi sự thật đâu", Nicholson nói. "Anh bạn ạ, chúng ta đang
sống trong một thế giới có những bức tường, và những bức tường đó lại
phải được những người có súng canh gác. Ai là người sẽ làm điều đó? Anh
ư? Anh ư, trung úy Weinberg? Tôi phải chịu trách nhiệm nặng nề hơn là
anh tưởng. Anh khóc cho Santiago và anh nguyền rủa lực lượng thủy quân
lục chiến. Anh có quyền làm điều phù phiếm như vậy. Bởi anh may mắn
không biết những điều tôi biết - đó là cái chết của Santiago, dẫu có là bị
kịch, có thể đã cứu được nhiều mạng sống khác. Và sự hiện diện của tôi,
dẫu có ghê tởm và khó hiểu với anh, cũng cứu được mạng sống người khác.
Anh không muốn thấy sự thật, vì tận đáy lòng, tại những nơi ít được nói tới