CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 26

luật lệ xoay quanh việc mở cửa, thả nổi và tư nhân hóa nền kinh tế của bạn,
để nó có tính cạnh tranh cao hơn và thu hút được nhiều hơn đầu tư nước
ngoài. Theo thống kê của Ngân hàng Thế giới, trong năm 1975, vào đỉnh
điểm của Chiến tranh Lạnh, chỉ có 8% quốc gia có chế độ kinh tế thị trường
tự do, và lúc đó vốn tư nước ngoài trên khắp thế giới là 23 tỷ đô-la. Tới
năm 1997, con số các nước có chế độ kinh tế thị trường chiếm 28% và tổng
vốn đầu tư nước ngoài là 644 tỷ đô-la.
Không như Chiến tranh Lạnh, hệ thống toàn cầu hóa mang một sắc thái văn
hóa riêng, bao trùm và có xu hướng đồng hóa các quốc gia và cá nhân tới
một mức độ nhất định. Trước đây sự đồng hóa như vậy chỉ diễn ra ở quy
mô khu vực - ví dụ sự đồng hóa văn hóa La Mã đối với miền Tây châu Âu
và vùng Địa Trung Hải, sự đồng hóa của giá trị đạo Hồi ở vùng Trung Á,
Bác Phi, một phần châu Âu và Trung Đông, do người Ả Rập và sau đó là
đế quốc Ottoman tiến hành, hay sự Nga hóa vùng Đông và Trung Âu và
nhiều phần vùng giáp giới châu Âu và châu Á dưới thời Xô Viết. Đứng về
mặt văn hóa, toàn cầu hóa hiện nay bao gồm một quá trình Mỹ hóa (dù tốt
hay xấu) - từ hiện tượng Mc Donald s đến Macs rồi đến chuột Mickey.
Toàn cầu hóa có công nghệ định hình riêng: vi tính hóa, thu nhỏ kich cỡ các
loại thiết bị, số hóa, viễn thông vệ tinh, cáp quang và Internet, giúp cho
việc vun đắp viễn cảnh hội nhập. Khi một nước nhảy vào dòng chảy toàn
cầu hóa, giới tinh hoa của đất nước đó bắt đầu chuyển tải viễn cảnh hội
nhập và bên trong và cố tìm cho họ một chỗ đứng trong bối cảnh toàn cầu.
Mùa hè năm 1998, tôi sang Amman, Jordan, ngồi uống cà phê với người
bạn tên là Rami Khouri, một nhà bình luận chính trị hàng đầu của nước này
trong khách sạn Inter-Continental. Tôi hỏi anh có tin gì mới không. Điều
đầu tiên anh nói với tôi là "Jordan vừa được đài CNN đưa vào màn hình dự
báo thời tiết toàn cầu của họ." Rami muốn nói rằng đất nước này phải hiểu
ra một điều quan trọng: đó là những định chế toàn cầu giờ đây muốn cho
mọi người thấy cần phải biết thời tiết ở Jordan. Điều này khiến người
Jordan tự cảm thấy sang trọng hơn, và hy vọng sẽ có thêm du khách và
nhiều nhà đầu tư đến đất nước của họ. Một ngày sau khi gặp Rami, tôi sang
Israel và gặp Jacob Frenkel, Thống đốc Ngân hàng Trung ương của nước