CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 318

đang kết hợp những điều mới mẻ - áp lực, ưu đãi và sự phức tạp của hệ
thống toàn cầu hóa - tương tác với những điều cũ kỹ, nỗi đam mê cây ô liu
trong mỗi chúng ta. Mỗi người đều phải tôn trọng sức mạnh của toàn cầu
hóa, cùng với nó là chiếc áo nịt, những siêu thị tài chính và, vâng, cả
McDonald s nữa, để làm thuyên giảm những hành vi hiếu chiến của một số
quốc gia; nhưng mỗi người cũng phải tôn trọng sức lôi cuốn của cây ô liu
và những điều gắn bó có thể làm sống dậy con người phi lý trong chúng ta.
Điều kết luận duy nhất của tôi là những áp lực của hệ thống toàn cầu hóa,
hiện thân là chiếc xe hơi Lexus, đang có khuynh hướng chế ngự sự lôi cuốn
của cây ô liu tại đa số các quốc gia - trong số đó có cả Serbia. Khuynh
hướng này có bền vững và đảm bảo mang đến Hoà bình vĩnh cửu hay
không? Khó mà đoán được. Bạn không thể biết rồi liệu sẽ có hay không
những khuynh hướng khác, khuấy động tinh thần cây Ô liu trong mỗi
chúng ta bằng những cung cách hiếu chiến và xấu xa.
Để minh họa cho sự giằng co giữa toàn cầu hóa và những cây Ô liu trong
mỗi chúng ta, tôi đã tưởng tượng ta cuộc trò chuyện giữa một vị Ngoại
trưởng Mỹ đúng đắn, ông Warren Christopher chẳng hạn, với một lãnh đạo
không mấy đứng đắn, ví dụ Tổng thống Hafez el-Assad của Syria - một
người ôm giữ các giá trị của cây Ô liu và Chiến tranh Lạnh. Cuộc trò
chuyện sẽ như sau:
Christopher: "Hafez - vui lòng cho phép tôi gọi ông bằng tên? Hafez, ông là
một người của ngày hôm qua. Ông vẫn sống trong Chiến tranh Lạnh. Tôi
biết là ông chỉ du hành khỏi Trung Đông có vài bận, vậy để cho tôi kể với
ông về một thế giới mới. Hafez, Syria nhiều năm qua đã tranh cãi liệu có
nên cho phép dân chúng ở đây được có máy fax. Rồi ông lại mất thêm bốn
năm để bàn xem dân chúng có được phép lên Internet hay không. Thật
đáng buồn. Làm như thế nên thu nhập bình quân theo đầu người của Syria
mới chỉ ở mức 1.200 đô-la/năm. Và Syria chỉ may ra có thể sản xuất được
bóng đèn điện. Từ năm 1994, toàn bộ khu vực tư nhân của ông chỉ xuất
khẩu được một tỷ đô-la mỗi năm. Một vài công ty vô danh của chúng tôi
cũng đã xuất khẩu được tới một tỷ mỗi năm. Hafez, ý tôi muốn nói là trong
Chiến tranh Lạnh, Syria có sản xuất chip điện tử hay khoai tây rán, xe hơi