CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 39

hoạt động hai chiều. Báo chí là chính trị và văn hóa, vì ở Trung Đông, văn
hóa của bạn quyết định chiều hướng chính trị bạn đang theo đuổi. Hay nói
một cách khác, lúc đó với tôi, thế giới xoay quanh chuyện quan sát những
người dân bám vào gốc rễ của mình nhưng lại cố đào trốc cây ô liu của
hàng xóm.
Năm 1981, tôi rời Jerusalem, sau một thập niên đóng tại Trung Đông, quay
lại Washington, nơi tôi trở thành phóng viên thường trú về ngoại giao. Bài
tường thuật đầu tiên trong cương vị mới là về buổi điều trần trước thượng
viện Hoa Kỳ của Ngoại trưởng sắp được bổ nhiệm James A Baker. Rất
ngượng nhưng tôi cũng phải thú thật, là trình độ cử nhân và thạc sĩ của tôi
chủ yếu là về Ả rập và Trung Đông, và do cả nghề báo của tôi cho đến lúc
đó là tường thuật tình hình Trung Đông, tôi thực không biết nhiều về những
vùng khác trên thế giới. Và tôi thực sự không hiểu gì về những điều các
thượng nghị sĩ chất vấn ông Baker, chẳng hạn Hiệp ước START, lực lượng
Contras, Angola, CFE [Lực lượng quy ước đóng ở châu Âu], đàm phán giải
trừ quân bị và khối NATO. Khi bước ra khỏi cuộc điều trần đó đầu tôi
muốn vỡ tung. Tôi không biết chủ đề của bài tường thuật sẽ là gì. Tôi cũng
không hiểu đến phân nữa những cụm từ nói tắt được đề cập trong cuộc điều
trần. Tôi cũng không hiểu Contras là "quân ta" hay "quân địch," và tôi nghĩ
CFE là lỗi đánh máy nhầm vì đáng lẽ là CAFE nhưng thiếu mất chữ A.
Trên taxi quay lại tòa soạn The New York Times, tôi mường tượng trong
đầu một khả năng là vào ngày hôm sau tờ Washington Post chạy tít điều
ông Baker bàn đến mà tôi bỏ qua. May mà có Michael Gordon phóng viên
chuyên theo dõi hoạt động của Lầu Năm Góc, giúp tôi mới gom góp được
một số điểm để viết thành một bài báo. Nhưng từ đó, tôi hiểu rằng cách
nhìn hai chiều trong báo chí tôi sử dụng trước kia sẽ không còn phù hợp
nữa. May thay sau đó, nhờ có bốn năm theo dõi tình hình ngoại giao và
500.000 dặm đi cùng đường với ông Baker, tôi thêm được một chiều nữa
vào chính trị và văn hóa - đó là chủ đề an ninh quốc gia và cán cân lực
lượng. Chủ đề mới bao gồm một loạt các vấn đề xoay quanh kiểm soát vũ
khí, cạnh tranh giữa các siêu cường, quản lý đồng minh trong Chiến tranh
Lạnh và quyền lực địa chính trị. Thế giới quan hai chiều của tôi nhờ đó đã