CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 453

tranh thực sự về văn hóa giữa Pháp và Mỹ để chiếm con tim và khối óc của
thế hệ mới ở Bắc và Tây Phi, vốn là vùng ảnh hưởng truyền thống của
Pháp. Và trong sự cạnh tranh đó thì Mỹ đang dần thắng thế - mà cũng
không cần cố sức cho lắm. Tất cả là do nhu cầu. "Giáo dục đại học của
người Pháp chưa bắt kịp với giai đoạn cách mạng hiện nay," Dominique
Moisi, người trước đây dạy học ở trường đại học quản lý nhà nước nổi
tiếng của Pháp, Trường ENA, và là một trong những chuyên viên về thời sự
quốc tế của nước Pháp.
"Hệ thống của Pháp thưởng cho những người có khả năng tiếp bước vào
những con đường đã được mở cho họ. Nó không khuyến khích người ta
chống đối hay tự hình thành cá tính. Tâm lý ngày nay cho thấy những thay
đổi trong những năm 90 như thế không phải là do Pháp tác động. Hoa Kỳ
đã trở thành tấm gương phải chiếu những cảm giác phân vân trong chúng
tôi. Nhìn Hoa Kỳ thì chúng tôi chó thể thấy được những gì chúng tôi còn
thiếu thốn."
Một phản ứng đại chúng khác đối với Mỹ hóa-toàn cầu hóa ngày nay bắt
nguồn từ những nước mà: một mặt thì phàn nàn cay đắng về chuyện Hoa
Kỳ lộng hành, mặt khác thì họ ngồi mát ăn bát vàng - hưởng những thành
quả mà sức mạnh của Hoa Kỳ mang lại. Người Nhật sẽ nó riêng với chúng
tôi rằng Hoa Kỳ "là rất đúng" khi đòi hỏi Trung Quốc phải tuân thủ luật
quốc tế về vấn đề bản quyền. Và họ cũng nói với Mỹ rằng các công ty
Nhật, như Sony và Nintendo, cũng chịu thiệt thòi về nạn băng đĩa lậu như
Disney và Microsoft phải chịu. Nhưng Nhật Bản sẽ không bao giờ đứng ra
đối đầu với Bắc Kinh về vấn đề đó. Tokyo sẽ để cho Washington, siêu
cường duy nhất ngày nay, làm điều đó trong khi tiếp tục bám áo Hoa Kỳ
sang làm ăn với Trung Quốc càng nhiều càng tốt - tận dụng những thua
thiệt của người Mỹ do hậu quả của cuộc đối đầu Wasington-Bắc Kinh. Rốt
cuộc, nếu Hoa Kỳ thắng cuộc trong việc ép Trung Quốc phải tuân thủ tác
quyền, thì Nhật Bản cũng hưởng lợi luôn. Trong tiếng Nhật có thuật ngữ
nào chỉ "sự ăn theo" không nhỉ?
Sau cùng có một khuynh hướng trong đó các nước tìm cơ hội làm rối loạn
chính sách đối ngoại và kềm chế bớt sức mạnh của Hoa Kỳ, vì cả lý do địa