CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 54

trừ một điều nan giải: ngôi đền, biểu trưng của tôn giáo và bản sắc văn hóa
của hai anh em sẽ được xây cất ở đâu? Mỗi người đều muốn kiểm soát ngôi
đền để nó phản ảnh bản sắc của mình. Mỗi người đều muốn ngôi đền phải
được xây trong vườn Ô liu của mình. Họ tranh chấp về vấn đề bản sắc và ai
sẽ là người giữ giềng mối gia đình.
Vị Giáo sĩ của tôi kết luận tất cả các khía cạnh cơ bản của động lực nhân
loại sau này đã được bao gồm trong một câu chuyện nhỏ đó: nhu cầu riêng
tư tình dục, nhu cầu phát triển vật chất và nhu cầu hình thành và duy trì bản
sắc và tính cộng đồng. Tôi xin giành phần nói về tình dục cho một tác giả
khác phân tích, trong cuốn sách này, tôi xin nói về hai phần sau của câu
chuyện.
Chính vì thế nên tối thích nói, sự trao đổi thông tin cho chúng ta những
lăng kính để quan sát thế giới ngày nay, nhưng chỉ những lăng kính thôi
vẫn chưa đủ. Chúng ta cũng cần hiểu chúng ta đang quan sát điều gì và để
làm gì. Chúng ta đang quan sát và tìm xem sự mưu cầu vật chất tốt nơn và
bản sắc cá nhân và cộng đồng - khởi nguồn từ Cựu ước - đang phát triển ra
sao trong thời đại toàn cầu hóa ngày nay. Đó chính là tấn kịch giữa xe hơi
Lexus và cây Ô liu.
Trong hệ thống Chiến tranh Lạnh, khả năng gây hại cho cây Ô liu của bạn
đến từ một cây Ô liu khác. Nói cách khác, người hàng xóm của bạn một
hôm chạy sang, giận dữ nhổ bật cây Ô liu của bạn và trồng vào đó một cây
Ô liu của anh ta. Hiểm họa kiểu đó ngày nay chưa hẳn đã qua đi, mặc dù nó
không còn xảy ra trên nhiều phần trên hành tinh này. Nhưng hiểm họa lớn
nhất đối với cây Ô liu của bạn lại đến từ chiếc xe hơi Lexus - từ những thế
lực thị trường và công nghệ mang thuộc tính đồng hóa, tiêu chuẩn hóa và
vô danh, tất cả hình thành nên hệ thống kinh tế toàn cầu hóa ngày nay. Có
những điều trong hệ thống này giúp cho chiếc Lexus trở nên hùng mạnh,
chà đạp tất cả các hàng cây Ô liu trên con đường nó đi qua - phá vỡ biên
giới các cộng đồng, lăn bánh qua các miền môi trường hoang sơ và xô đẩy
dập vùi các giá trị truyền thống. Những điều đó làm nảy sinh phản kháng từ
các hàng cây Ô liu. Nhưng cũng có những khía cạnh trong hệ thống toàn
cầu hóa tăng cường sức mạnh cho những cộng đồng chính trị nhỏ nhoi và