CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 7

Lúc đó tôi không biết-mà nào ai biết được-các tổ chức tín dụng Thái Lan
này chỉ là những quân cờ đô mi nô đầu tiên trong cuộc khủng hoảng tài
chính toàn cầu đầu tiên trong kỷ nguyên toàn cầu hóa-kỷ nguyên tiếp nối
thời kỳ Chiến tranh Lạnh. Cuộc khủng hoảng Thái Lan đã châm ngòi cho
hàng loạt vụ rút vốn ào ạt ra khỏi hầu hết mọi thị trường mới nổi ở Đông
Nam Á, làm giá trị đồng nội tệ của Hàn Quốc, Nakaysia và Indonesia suy
sụp. Cả nhà đầu tư toàn cầu và địa phương bắt đầu xem xét các nền kinh tế
này cẩn thận hơn, thấy chúng chưa hoàn hảo nên chuyển vốn đến nơi an
toàn hay đòi lãi suất cao hơn để bù đắp độ rủi ro cao hơn. Chẳng bao lâu
sau, một trong những chiếc áo được ưa chuộng ở Bangkok mang dòng chữ
"Từng Rất Giàu".
Trong một vài tháng, suy thoái Đông Nam Á bắt đầu có tác dụng lên hàng
hóa toàn thế giới. Châu Á từng là một đầu máy quan trọng trong phát triển
kinh tế toàn cầu-một đầu máy tiêu thụ nhiều nguyên liệu thô. Khi đầu máy
này khục khặc, giá vàng, đồng, nhôm và quan trọng hơn, giá dầu thô bắt
đầu giảm. Việc giảm giá hàng hoá toàn cầu này hóa ra là cơ chế lan truyền
khủng hoảng Đông Nam Á sang Nga. Lúc ngày Nga đang lo chuyện của
mình, với sự giúp sức của IMF đang cố gắng thoát ra bãi lầy kinh tế tự tạo
để đạt tăng trưởng ổn định. Tuy nhiên, vấn đề của Nga là nhiều nhà máy
không thể sản xuất ra thứ gì có giá trị cả. Hầu hết những thứ chúng tạo ra
được xem là "có giá trị âm". Có nghĩa, một máy cày do nhà máy của Nga
làm ra tệ hại đến nỗi giá trị của lượng sắt thép hay ngay cả quặng thép thô
để làm ra nó còn cao hơn giá chiếc mày cày hoàn chỉnh. Hơn thế nữa, nhà
máy Nga nào làm ra sản phẩm có thể xuất khẩu được lại nộp rất ít thuế hay
không nộp đồng nào cho chính phủ nên điện Kremlin luôn luôn thiếu tiền
mặt.
Không có một nền kinh tế có thể dựa vào trông chờ nguồn thu, chính phủ
Nga đã trở nên lệ thuộc vào thuế xuất khẩu dầu thô và các loại sản phẩm
khác nhằm có kinh phí hoạt động. Họ cũng lệ thuộc vào các nguồn cho vay
nước ngoài mà Nga thu hút nhờ đưa ra mức lãi suất cực kỳ cao cho nhiều
loại trái phiếu chính phủ.
Khi nền kinh tế Nga tiếp tục suy thoái vào đầu năm 1998, Nga phải nâng