CHIẾC LEXUS VÀ CÂY Ô LIU - Trang 8

lãi suất đồng rúp từ 20 lên 50 lên 70 phần trăm để tiếp tục giữ chân nhà đầu
tư nước ngoài. Các quỹ đầu cơ và ngân hàng nước ngoài tiếp tục mua trái
phiếu, với tính toán ngay cả nếu chính phủ Nga không trả nợ được thì IMF
sẽ nhảy vào cứu Nga và họ sẽ thu hồi được tiền. Có quỹ đầu cơ và ngân
hàng nước ngoài không chỉ đổ tiền vào Nga, họ còn vay thêm tiền, lãi suất
5% rồi lấy tiền đó mua trái phiếu Nga lãi suất 20-30%. Ngon ăn quá chứ gì.
Nhưng ông bà ta thường nói:"Điều gì tốt đẹp quá không thể tin được thì
thực tế là không tồn tại!"
Đúng thế. Giá dầu sụt giảm do khủng hoảng châu Á gây ra làm chính phủ
Nga ngày càng khó trả vốn và lãi trái phiếu kho bạc. IMF thì chịu áp lực
phải cho vay giải cứu Thái Lan, Hàn Quốc và Indonesia nên chống lại mọi
đề nghị đổ thêm tiền vào Nga - trừ phi Nga thực hiện lời hứa cải tổ nền
kinh tế, bắt đầu bằng việc buộc các doanh nghiệp lớn và các ngân hàng nộp
thuế. Vào ngày 17-8-1998, nền kinh tế Nga sụp đổ làm thị trường thế giới
chao đảo từ hai phía: Nga vừa phá giá đồng tiền vừa đơn phương tuyên bố
không trả nợ trái phiếu chính phủ mà không báo trước cho chủ nợ hay dàn
xếp bất kỳ thỏa thuận nào.Các quỹ đầu cơ, ngân hàng và ngân hàng đầu tư
đã rót tiền vào Nga bắt đầu thua lỗ nặng nề và những ai vay tiền để cá cược
vào sòng bài Kremlin bị đe dọa phá sản.
Nhìn từ bên ngoài, sự sụp đổ nền kinh tế Nga lẽ ra không có tác động gì
vào hệ thống toàn cầu. Nền kinh tế Nga nhỏ hơn nền kinh tế Hà Lan.
Nhưng hệ thống mang tính toàn cầu hơn bao giờ hết và trong khi giá dầu
thô là cơ chế lan truyền từ Đông Nam Á sang Nga, quỹ đầu cơ - nơi tập hợp
nguồn vốn tư khổng lồ không chịu sự kiểm soát - là cơ chế lan truyền từ
Nga sang mọi thị trường mới nổi khác trên thế giớ, đặc biệt là Brazil. Quỹ
đầu cơ và các hãng giao dịch khác, sau khi thua lỗ nặng nề ở Nga, có quỹ
mức lỗ tăng đến 50 chục lần vì dùng tiền đi vay, bỗng phải kiếm tiền trả
ngân hàng.Họ phải bán bất kỳ tài sản gì có tính thanh khoản. Vì thế họ bắt
đầu bán tài sản trên những thị trường tài chính đang lành mạnh để bù đẵp
vào các khoản lỗ tại thị trường suy sụp. Ví dụ Brazil đang thực hiện những
điều đúng đắn trong con mắt của thị trường toàn cầu và IMF, bỗng thấy các
nhà đầu tư hoảng loạn bán tống các loại cổ phiếu trái phiếu của nước mình.