9. THUỐC NHUỘM
T
HUỐC NHUỘM tạo
màu sắc cho quần áo, đồ nội thất, phụ kiện và thậm chí là cả tóc của chúng
ta. Tuy nhiên, ngay cả khi chúng ta muốn có một sắc độ khác, một màu
thuần tươi sáng hơn, một sắc thái nhẹ nhàng hơn, hay một tông màu ấm áp
hơn, chúng ta thường ít khi chạm đến sự đa dạng của các hợp chất cho phép
chúng ta thỏa mãn những đam mê của mình. Thuốc nhuộm và phẩm màu
bao gồm các phân tử thiên nhiên hoặc nhân tạo có nguồn gốc từ hàng ngàn
năm về trước. Việc phát hiện và sử dụng thuốc nhuộm đã dẫn đến sự thành
lập và phát triển của những công ty hóa chất lớn nhất thế giới ngày nay.
Sự chiết tách và chuẩn bị các chất nhuộm, được ghi lại trong những thư
tịch cổ của Trung Quốc vào khoảng năm 3000 TCN, có thể là những nỗ lực
sớm nhất của con người trong việc thực nghiệm hóa học. Các thuốc nhuộm
ban đầu được lấy chủ yếu từ thực vật: rễ, lá, vỏ hay hạt. Quy trình chiết
tách đã được xây dựng khá hoàn thiện và thường rất phức tạp. Bời vì hầu
hết các hợp chất đều không thể bám chặt vĩnh viễn lên vải chưa xử lý, nên
vải thường phải được xử lý với các chất cẩn màu, những chất giúp cho
thuốc nhuộm bám lên vải tốt hơn. Mặc dù nhu cầu về những loại thuốc
nhuộm ban đầu này rất cao và chúng rất đắt, nhưng có nhiều vấn đề trong
việc sử dụng chúng. Chúng rất khó kiếm, ít chủng loại và màu sắc không
sắc nét hoặc dễ bị xỉn hoặc phai thành những màu nhạt nhòa trong ánh nắng
mặt trời. Những thuốc nhuộm đầu tiên này cũng không bền và bị phai màu
sau mỗi lần giặt.
