được thành lập để điều tra căn bệnh itai-itai, Mitsui đã giở trò để Hagino –
chuyên gia tầm cỡ thế giới về bệnh này – không được mời. Hagino đi đường
vòng bằng cách nghiên cứu các trường hợp mắc bệnh mới được phát hiện ở
Nagasaki để củng cố tuyên bố của mình. Cuối cùng, ủy ban này bị cắn rứt
lương tâm nên đã phải thừa nhận cadimi “có thể” là nguyên nhân gây bệnh
(dù đáng ra Mitsui đã tác động để họ phải chống lại Hagino). Choáng ngợp
trước các bằng chứng của Hagino, một ủy ban y tế quốc gia của Nhật Bản đã
bác bỏ phán quyết mập mờ này và tuyên bố rằng cadimi chắc chắn là
nguyên nhân gây bệnh itai-itai. Đến năm 1972, Công ty khai mỏ và luyện
kim Mitsui bắt đầu bồi thường cho 178 người sống sót tổng cộng hơn 2,3 tỷ
yên mỗi năm. Mười ba năm sau, nỗi kinh hoàng của nguyên tố thứ 48 vẫn
còn đeo bám Nhật Bản: trong phần The Return of Godzilla (Sự trở về của
Godzilla) mới nhất khi đó, nhà sản xuất phim đã để quân đội Nhật Bản triển
khai tên lửa mang đầu đạn cadimi nhằm tiêu diệt Godzilla. Nếu không tính
tới chuyện chính bom H đã mang lại cho Godzilla sự sống, thì bạn sẽ thấy
đây là một đánh giá khá tệ về cadimi.
Tuy nhiên, bệnh itai-itai không phải là sự cố duy nhất ở Nhật Bản vào thế kỷ
trước. Vào thế kỷ 20, người dân nông thôn Nhật Bản đã ba lần nữa trở thành
nạn nhân của tình trạng ngộ độc công nghiệp hàng loạt (hai lần với thủy
ngân, một lần với SO
2
cùng NO
2
). Chúng được gọi là “Bốn căn bệnh ô
nhiễm chính của Nhật”. Ngoài ra, hàng ngàn người khác đã bị nhiễm phóng
xạ khi Mỹ thả bom nguyên tử xuống Nhật năm 1945. Nhưng bom nguyên tử
và ba trong số “bốn căn bệnh ô nhiễm chính” vẫn xảy ra sau đợt dịch thầm
lặng kéo dài ở Kamioka (trừ việc nó không hề thầm lặng cho những người
dân ở đó: “Itai-Itai”).
Đáng sợ hơn, cadimi vẫn chưa phải là nguyên tố độc hại nhất. Nó nằm trên
thủy ngân – một chất độc thần kinh. Và bên phải thủy ngân là những nguyên
tố kinh khủng nhất trên bảng tuần hoàn: tali, chì và poloni – trọng tâm của
“hành lang độc”.
