Để kiểm tra giả thuyết, một giáo sư luyện kim tại Đại học Ankara ở Thổ Nhĩ
Kỳ và một số nhà sử học đã xây dựng một lò nung sơ khai của thời Midas
vào năm 2007. Họ cho quặng khai thác ở chính nơi này vào lò, nấu chảy
chúng, đổ khuôn và để nguội. Thật tuyệt vời, nó nguội đi và trở thành một
“thỏi vàng” lạ thường. Tất nhiên ta chẳng biết liệu những người ở thời
Midas có cho rằng những chiếc bát, pho tượng và những chiếc dây lưng quý
giá của vị vua này làm bằng vàng hay không. Nhưng họ không nhất thiết là
những người thêu dệt thần thoại về ông. Có lẽ chính những người Hy Lạp
(sau này đã xâm lược Tiểu Á chỉ vì bị “đồng điếu” xứ Phrygia sáng hơn loại
đồng của họ rất nhiều mê hoặc) đã sáng tác ra câu chuyện này. Vật đổi sao
dời, những câu chuyện đã bị tam sao thất bản sau hàng trăm năm, đến mức
“vàng lẫn vào thau” và kỹ thuật luyện kim của một anh hùng dân tộc bị
nhầm thành sức mạnh siêu nhiên biến mọi vật biến thành vàng chỉ bằng một
cái chạm tay. Và sau đó, nhà thơ Ovid chỉ cần phóng tác đôi chút là có ngay
một truyền thuyết với nguồn gốc vô cùng hợp lý để đưa vào tác
phẩmMetamorphoses (Biến hình ký).
Trong kho tàng văn hóa nhân loại, có một câu chuyện khác đã bám rễ còn
lâu hơn cả Midas: truyền thuyết El Dorado – thành phố vàng giàu có không
tưởng, theo như những nhà thám hiểm miền đất lạ kể lại. Trong thời hiện đại
và (hơi) thực tế hơn, giấc mơ này thường có dạng những cơn cuồng vàng.
Bất cứ ai từng chú tâm láng máng nghe giảng trong giờ lịch sử đều biết rằng
cơn cuồng vàng luôn đi kèm với nguy hiểm: gấu rừng và chấy rận, sập hầm
mỏ cùng hàng cơ man những cô gái bị đem ra mua bán và bài bạc. Và cơ hội
đổi đời sau một đêm gần như là bằng không. Tuy nhiên, hầu như ai có chút
mộng tưởng cũng mơ có ngày vứt bỏ mọi thứ trong cuộc đời nhàm chán để
lên đường truy tìm những khối vàng tinh khiết. Máu phiêu lưu cùng khát
khao làm giàu đã ăn sâu vào bản chất con người. Điều này được minh chứng
bởi vô số những cơn cuồng vàng trong lịch sử.
Vì không muốn chia tay kho báu của mình dễ dàng như vậy nên Mẹ thiên
nhiên đã “sinh” ra pyrit sắt (FeS
2
) để cản trở các nhà thám hiểm nghiệp dư.
