khoa học điển hình, câu đó nói rằng các tính toán của Thomson về tuổi Trái
Đất là chính xác trừ khi có người phát hiện thêm các nguồn nhiệt bên trong
Trái Đất. Rutherford đã đề cập vấn đề này, chỉ ra rằng phóng xạ có thể là
nguồn nhiệt tiềm ẩn đó. Bằng tài ứng biến bậc thầy, ông bỏ thêm một câu
rằng Huân tước Kelvin đã dự đoán về việc phát hiện ra phóng xạ từ hàng
chục năm trước. Thiên tài! Nhà khoa học già liếc nhìn xung quanh với vẻ
rạng rỡ. Ông thừa biết Rutherford đang bố láo, nhưng không hề có ý định
phủ định lời khen.
Rutherford kiên nhẫn chờ cho đến khi Thomson qua đời (năm 1907) rồi mới
chứng minh mối liên hệ heli-urani. Lúc này, không còn chính trị trong khoa
học cản bước – kỳ thực, ông cũng được phong tước. (Và sau này, ông cũng
đã trở thành quý tộc trên bảng tuần hoàn với nguyên tố thứ 104: rutherfordi).
Huân tước Rutherford đã rửa giải khí heli từ các bong bóng siêu nhỏ trong
một số tảng đá nguyên thủy chứa urani và xác định rằng Trái Đất ít nhất
cũng 500 triệu năm tuổi (gấp 25 lần dự đoán của Thomson), cũng là tính
toàn đầu tiên chính xác trong phạm vi 10 lần so với thực tế. Trong vài năm,
các nhà địa chất học giàu kinh nghiệm về đá đã tiếp bước Rutherford và xác
định rằng lượng heli sinh ra từ đá cho thấy Trái Đất ít nhất cũng hai tỷ năm
tuổi. Con số này vẫn chưa tới 50% tuổi thật; nhưng nhờ những bong bóng
heli tí xíu bên trong đá, cuối cùng con người cũng đã hiểu đúng về tuổi đời
đáng kinh ngạc của vũ trụ.
Sau thời Rutherford, việc tìm kiếm các bong bóng nguyên tố nhỏ trong đá đã
trở thành bước khảo sát địa chất chuẩn mực. Một cách tiếp cận đặc biệt hiệu
quả là sử dụng zircon – một khoáng chất chứa ziriconi, nỗi đau của các tiệm
cầm đồ và là hàng nhái trang sức.
Vì tính chất của hóa học của ziriconi (nằm ngay dưới titan trên bảng tuần
hoàn), zircon rất cứng và được sử dụng để chế tạo kim cương giả rất hiệu
quả. Không giống các loại đá mềm như đá vôi, zircon thường tồn tại trong
những tảng đá dưới dạng hạt vừng trong những tảng đá lớn từ thuở sơ khai
của Trái Đất. Do tính chất hóa học độc đáo, khi các tinh thể zircon hình
