Trang 204 “vị trí của nó trên bảng tuần hoàn”: Để biết thêm về câu
chuyện có thật về phát hiện ra hafni, hãy xem cuốn The Periodic Table của
Eric Scerri – một tài liệu chi tiết và tuyệt vời về sự phát triển của hệ thống
tuần hoàn, bao gồm các triết lý và thế giới quan thường là kỳ lạ của những
người sáng lập ra nó.
Trang 205 “bằng cách uống nước nặng”: Hevesy đã tiến hành các thí
nghiệm nước nặng trên cá vàng cùng bản thân mình, và cuối cùng ông đã
làm chết một số con cá.
Gilbert Lewis cũng sử dụng nước nặng trong nỗ lực cuối cùng để giành giải
Nobel vào đầu những năm 1930. Lewis và mọi nhà khoa học khác trên thế
giới (bao gồm cả Urey) biết rằng khám phá của Harold Urey về deuteri sẽ
giành được giải Nobel. (Sau một sự nghiệp hầu như là mờ nhạt và những lời
chế giễu từ nhà vợ, Urey trở về nhà ngay sau khi phát hiện ra deuteri và nói
với vợ mình: “Em yêu, những rắc rối của chúng ta đã kết thúc.”)
Lewis quyết giành giải thường không trượt đi đâu được này bằng cách điều
tra các tác động sinh học của nước nặng. Những người khác cũng có ý tưởng
tương tự, nhưng khoa vật lý của Berkeley do Ernest O. Lawrence đứng đầu
tình cờ có được nguồn cung nước nặng lớn nhất thế giới. Họ có một bể nước
được dùng cho các thí nghiệm phóng xạ suốt nhiều năm, và bể chứa nồng độ
nước nặng tương đối cao (vài chục gram). Lewis xin Lawrence hãy để ông
tinh lọc nước nặng. Lawrence đồng ý với điều kiện Lewis phải trả lại sau khi
thí nghiệm xong, vì nó cũng có thể quan trọng trong nghiên cứu của
Lawrence.
Lewis đã thất hứa. Sau khi phân lập nước nặng, ông cho một con chuột uống
và xem điều gì xảy ra. Một hiệu ứng kỳ cục của nước nặng cũng giống như
nước biển là bạn càng uống nhiều thì càng thấy khát, vì cơ thể không thể
chuyển hóa nó. Hevesy uống nước nặng với lượng không đáng kể nên cơ thể
ông không nhận ra; nhưng con chuột của Lewis uống tất cả nước nặng ông
có sau vài giờ và đã chết. Giết một con chuột có vẻ không phải là thí nghiệm
