PHẦN KẾT
Đến đây, tôi đã nói hết những gì cần nói. Thay cho lời kết, xin gửi lời cảm ơn
sâu sắc các bạn đã kiên nhẫn đọc đến cuối cùng của cuốn sách này. Khi viết
“Chờ đến mẫu giáo thì đã muộn”, trong bối cảnh đống than hồng của cuộc
chiến cạnh tranh vào các trường đại học danh tiếng ở Nhật vẫn chưa nguội, tôi
đã có suy nghĩ riêng với tư cách là một người không chuyên trong giáo dục là:
“Liệu nền giáo dục Nhật Bản, liệu các trường đại học Nhật Bản rồi sẽ đi về
đâu?”. Và cuối cùng tìm ra kết luận, muốn đổi mới làm tốt hơn chất lượng các
trường đại học thì trước tiên phải thay đổi từ các trường cấp 3, dẫn đến phải
thay đổi các trường cấp 2, cấp 1, và theo nguyên lý đó phải thay đổi từ các
trường mẫu giáo, không, thậm chí là “Chờ đến mẫu giáo thì đã muộn” rồi!
Bây giờ, khi viết xong phần kết của cuốn sách này, trong ngực tôi lại đang
cảm thấy một mầm non của một đề bài mới cần phải giải quyết. Điều này có
liên quan tới quan điểm “Không nói đến mẫu giáo, mà 3 tuổi mới bắt đầu dạy
trẻ cũng đã quá muộn” tôi có nêu ra trong quyển sách này. Thời kỳ thực sự có
tính quyết định tới cuộc đời một đứa trẻ, thực chất chính là giai đoạn vài ngày
sau khi vừa chào đời, thậm chí, là vài giờ.
Tất nhiên, sự trưởng thành sau này của bé còn nhờ vào tình cảm ấm áp của
người mẹ trong quá trình nuôi dạy, nhưng khoa học cũng đã chứng minh
những điều kiện môi trường ngay khi vừa chào đời sẽ tác động lên trí não trẻ
một sức ảnh hưởng lớn mà sau này không thể thay đổi được. “Hành trình đi
tìm và nghiên cứu về giáo dục trẻ tuổi ấu thơ” bắt đầu từ sự hoài nghi về giáo
dục đại học của tôi, cuối cùng đã đến điểm “cực điểm” là giáo dục trẻ 0 tuổi,
thậm chí là ngay sau khi chào đời. Nếu lần theo khởi nguồn của vấn đề, ta sẽ
thấy, việc đi đến “tận điểm” cuối cùng thế này cũng là điều đương nhiên. Và
đến đây rồi, tôi mới thấy đây vẫn còn là lĩnh vực hoàn toàn chưa được ngó
ngàng tới, giống như cái tên của nó vậy – “cực điểm”. Tất nhiên, nói theo
cách một học giả nọ thì “nghiên cứu về thời kỳ có tính quyết định đối với cả
cuộc đời của một con người, đâu thể dễ dàng thực hiện được”. Nhưng ít nhất
thì ở giai đoạn thử nghiệm với động vật đã có kết quả nghiên cứu thực tế cho
thấy, chuột nhà sau khi sinh nếu bị ảnh hưởng bởi một loại vi khuẩn thì sau đó
dù được nuôi dưỡng trong điều kiện tốt thế nào đi nữa cũng không thể theo
kịp những con chuột bình thường khác. Điều này khiến tôi cảm thấy một cách
sâu sắc giáo dục trẻ thơ chính phải bắt đầu từ thời kỳ mà nhất định không
