khắc giữ lại. Chi ly chỉ bảo làm cái này cái kia thì trẻ cũng chưa hiểu được,
nên thay vì dạy như thế, thì việc tạo nền móng nhờ vào các lệnh cấm sẽ khả
thi hơn rất nhiều.
24. Vai trò của người mẹ là lựa chọn cho con những kích thích tốt từ
trong vô vàn kích thích của cuộc sống
Những năm gần đây, quan điểm: từ khi còn sớm, hãy kích thích thật nhiều để
mở rộng hơn khả năng ở trẻ của tôi được thừa nhận khá rộng rãi. Tuy nhiên,
bên cạnh đó vẫn còn một số phản biện khá cứng nhắc liên quan đến vấn đề
giáo dục sớm và kích thích nhiều. Điển hình là phản biện rằng việc cho trẻ
học 2 – 3 ngoại ngữ từ sớm sẽ khiến đầu óc trẻ bị rối loạn. Các vị ấy cho rằng
trẻ sẽ bị tình trạng quá tải kích thích, là một điều không có gì tốt đẹp cả.
Về điểm này, tôi đã hỏi ý kiến của các chuyên gia tâm lý học, chuyên gia sinh
lý học về não, và xin những tài liệu có thể tham khảo được. Số liệu cho thấy,
không hề có bất kỳ một ví dụ thực tế nào cho thấy những phản biện trên là
đúng cả. Trong khi đó, về quan điểm ngược lại, trường hợp các em bé nhờ
được nhận những kích thích thích hợp từ sớm đã tìm ra được khả năng của
mình, có cá tính, khỏe mạnh thì đếm không xuể. Biết bao em bé đã học tiếng
Anh nhưng tôi chưa nghe nói có trường hợp nào đầu óc bị rối loạn do thừa
kích thích.
Hôm trước, khi nói chuyện với ông Chiba Yasunori, nguyên giảng viên môn
Sinh lý học về não, Trường Đại học Hosei chúng tôi cũng bàn về vấn đề này.
Từ quan điểm của ngành Sinh lý học về não, vấn đề không phải là nhiều kích
thích hay ít kích thích, vì thực tế con người chúng ta luôn luôn nhận các kích
thích vô hạn từ thế giới bên ngoài, kể cả em bé cũng vậy. Nói cách khác, dù
bạn mang đến hay không mang đến thì bản thân bé vẫn luôn luôn nhận các
kích thích từ thế giới quanh mình. Nếu quá tải, thì chắc chắn bé đã không tiếp
nhận. Còn nếu không quá tải thì chắc chắn bé sẽ tiếp nhận liên tục. Do đó,
vấn đề ở đây là để bé tự tiếp nhận các kích thích tự nhiên như thế, hay là cha
mẹ chọn lựa và mang đến cho bé mà thôi.
Ví dụ, nếu bạn cứ bật tivi liên tục thì chương trình nào bé cũng đều sẽ tiếp thu
cả. Nên vấn đề là tùy bạn cứ để cho con xem tivi như thế, hay là lựa chọn
kênh bổ ích cho con xem, hoặc là mang cho con những kích thích khác tốt
hơn là tivi, chứ vấn đề không phải là quá tải hay không quá tải các kích thích.
Nếu thực sự có cái tổn hại gọi là quá tải kích thích đó, thì ngay giây phút bị
đặt trong nền văn minh hiện đại như ngày nay đứa trẻ đã bị quá tải rồi. Tất
nhiên, không tính đến các kích thích sinh lý, vật lý không có điểm dừng lên
thể chất. Vấn đề đang nói ở đây là các kích thích lên trí não, mà đối với
những kích thích đó đứa trẻ cũng có quyền lựa chọn. Nếu trẻ không thích mà
bạn cố ép thì cũng đâu có được. Do đó, nhiệm vụ của người mẹ là lựa chọn ra
từ vô vàn kích thích những kích thích tốt có lợi để mang lại cho con càng
