khổ và tự hỏi nếu xét về toàn bộ họ còn có cách nào khác hơn là ngả vào
vòng tay của Việt Cộng? Còn có gì phải ngạc nhiên khi thấy phần lớn giai
cấp nông dân miền Nam có thái độ thù nghịch công khai hoặc thờ ơ với
Chính phủ Sài Gòn?
Xung quanh Diệm chỉ còn thưa thớt vài cố vấn gợi ý cho ông thay đổi
cách cai trị. Người nước ngoài duy nhất còn được Diệm tín nhiệm là Edward
Lansdale thì ông đã về Mỹ năm 1957. Ngay cả trước khi ra đi, Lansdale
cũng không còn giữ được ảnh hưởng với Diệm như trước đây. Trần Văn
Đôn có một thời gian làm Bộ trưởng Ngoại giao của Diệm đã có nhiều dịp
theo dõi tình hình trong thời gian cuối khi Lansdale còn làm việc cho Diệm.
Một hôm, Đôn hỏi Diệm giải thích về sự lạnh nhạt đó. Diệm trả lời:
“Lansdale lộ mặt CIA quá và ông ta gây lúng túng cho chúng ta. Trong
chính trị không có chỗ cho tình cảm”. Đôn nghĩ rằng một trong những lý do
lý giải việc thất sủng của Lansdale là ông ta tìm cách ép Diệm quá đáng để
Diệm sao chép những phương pháp của Magsaysay [ở Philippines]... Đôn
nói: “Điều này thật sự đã xúc phạm Diệm”.
Diệm tỏ ra ít kính trọng và không thích những người Mỹ khác. Diệm
thấy (không phải là không có lý do) họ (những người Mỹ) là những tay dốt
nát tày trời về các vấn đề Việt Nam và ông đánh giá họ quá tự cao tự đại
nghĩ rằng những gợi ý ngây thơ, ít thông tin phải được áp dụng ngay lập tức
không được ngập ngừng hay rì rầm than thở gì. Thái độ đó càng được củng
cố, Diệm càng quay về các thành viên trong gia đình họ Ngô. Anh cả Diệm
là Ngô Đình Thục, Tổng giám mục ở Huế, tức là giám mục trông coi hết
thảy Công giáo Việt Nam. Trong một nước người Công giáo được coi trọng
hơn các công dân khác thì vị thế của Thục củng cố mạnh vị thế của Diệm và
những giáo hữu khác. Diệm bổ nhiệm em út là Ngô Đình Luyện, người phát
ngôn quốc tế của gia đình họ Ngô, làm đại sứ tại Anh và đại sứ lưu động ở
phần còn lại của thế giới. Luyện rao giảng cho những ai muốn nghe ông ta
về việc Chính quyền Sài Gòn phải tồn tại. Ông trở nên đặc biệt giàu có khi
