không những được người Pháp dùng để giản dị hoá công việc cai trị thuộc
địa, nó lại còn được Quốc tế cộng sản công nhận. Năm 1930, sau khi ông
Hồ Chí Minh giúp thống nhất được ba phong trào cộng sản riêng rẽ thành
Việt nam cộng sản Đảng thì Văn phòng Quốc tế cộng sản đã nghiêm khắc
phê bình danh xưng đó, cho đó là chủ nghĩa xô-vanh chật hẹp, bắt phải đổi
lại thành Đông dương cộng sản Đảng, dù cho lúc đó chưa có một đảng viên
cộng sản nào chính gốc người Lào hay Campuchia. Dĩ nhiên, những người
cộng sản Việt nam cũng dễ dàng chấp nhận danh xưng này. Năm 1934,
trong một lá thư ngỏ gửi “những đồng chí ở Campuchia”, Đông dương
cộng sản Đảng nêu rõ rằng việc thành lập một Đảng cộng sản Campuchia
riêng biệt là một điều không thể thực hiên được, vì “Đông dương bị thống
trị bởi một đế quốc duy nhất, tất cả những lực lượng cách mạng phải đoàn
kết lại và... Campuchia không có quyền thành lập một Đảng cộng sản
riêng”. Năm sau, 1935, tại đại hội Đông dương cộng sản Đảng lần thứ nhất,
những lãnh tụ cộng sản Việt nam nêu mục tiêu thành lập một chính phủ Xô
viết Đông dương, trong đó bao gồm người Việt nam, và “thiểu số” người
Miên Lào. Những người thiểu số này chỉ có quyền tách ra thành lập một
quốc gia riêng biệt sau khi đã đánh đuổi được đế quốc Pháp. Trong một
cuốn sách của nhà xuất bản ngoại văn năm 1979, Việt nam lý luận rằng ý
niệm về chính phủ Liên bang Đông dương đã chấm dứt khi Đông dương
cộng sản Đảng tuyên bố tự giải tán năm 1945. Nhưng thật ra trong nghị
quyết của Đảng Lao động tháng 11-1951 vẫn có đoạn Đảng cộng sản Việt
nam giành quyền giám sát hoạt động của những đảng anh em ở Lào và
Campuchia... Mai sau, nếu tình hình cho phép, ba đảng Cách mạng Việt
nam, Campuchia và Lào có thể thống nhất thành một đảng duy nhất, đảng
của Liên bang Việt Miên Lào”. Những kinh nghiệm chua xót trong lịch sử
cùng ý niệm Liên bang Đông dương kể trên đã khiến hầu hết những lãnh tụ
Campuchia, dù quốc gia hay cộng sản, luôn bị ám ảnh và dễ dàng có những
phản ứng quá khích. Trong thời kỳ Pháp thuộc, khi một số người Việt giúp
người Pháp cai trị Campuchia, thì ở bên kia chiến luyến, sau khi Đông
dương cộng sản Đảng tuyên bố tự giải tán để kêu gọi lòng yêu nước của
nhân dân ba nước, những người cộng sản Việt nam vẫn luôn giành lấy địa