sắt tây: một cặp huân chương và vài huy chương. Chúng ở trong tủ ăn, chốc
nữa tôi sẽ cho cô xem.
Bà dẫn tôi vào phòng khách.
- Bàn ghế cổ lỗ, cả chúng nữa, cô có thể thấy. Chúng tôi quen rồi. Ngại
chẳng muốn thay.
Bà giới thiệu với tôi bạn gái của bà, Alexanđra Fiodorovna Zentchenko,
cán bộ Komsomol ở Leningrad, suốt thời bị bao vây.
Tôi ngồi vào bàn đã được dọn: vào món pirojki đã, là món Sibéri, lại
nhồi hạt anh đào, tôi chưa từng được nếm.
Ba người phụ nữ. Pirojki nóng sôi, vừa ra lò. Và cuộc trò chuyện lập tức
đề cập đến chiến tranh.
- Nhất là, đừng có mà ngắt lời bà ấy, Alexandra Fiodorovna báo trước.
Cứ vừa dừng lời là bà khóc. Tôi đã học được tính bà.
Valentina Pavlovna Tchoudaïeva, trung sĩ,
khẩu đội trưởng phòng không:
"Quê tôi ở Sibéri. Điều gì đã thúc giục tôi, một cô gái Sibéri xa xôi, cũng
bằng nói là ở tận cuối thế giới, đi ra trận? Một hôm một nhà báo phương
Tây đã hỏi tôi những lời như vậy, trong một cuộc gặp công khai ở một nhà
bảo tàng. Ông nhìn tôi một hồi lâu, đến mức tôi đã bắt đầu thấy khó chịu.
Rồi ông đến gần tôi và qua người phiên dịch, xin tôi một cuộc phỏng vấn.
Tất nhiên tôi có cảm thấy rất lúng túng. Tôi hỏi ông muốn gì. Ông vừa
nghe tôi nói ở bảo tàng. Nhưng rõ đấy không phải là điều ông quan tâm.
Trước tiên, ông nói với tôi một lời khen: "Hôm nay trông bà thật trẻ... Làm
sao bà đã có thể tham gia chiến tranh?" Tôi trả lời ông ta: "Như ông biết,
đấy là bằng chứng rằng chúng tôi đã ra trận khi chưa đến mười tám tuổi."
Nhưng ông băn khoăn chuyện khác. Ông đặt lại cho tôi câu hỏi, nói thêm
rằng đối với ông Sibéri thì cũng như là tận cùng thế giới! "Không, tôi đã
đoán ra, rõ không phải chuvện đó khiến ông thắc mắc. Thực ra là ông muốn
