“KHÔNG PHẢI TÔI...”
T
rước hết ta nhớ gì?
Ta nhớ tiếng nói dịu dàng, thường bối rối của người nói với ta. Họ bối
rối trước chính họ, trước điều xảy đến với họ. Quá khứ không còn, và nó
vẫn còn ở đó. Tôi cũng trở thành chứng nhân. Chứng nhân của những gì
những con người đó gợi lên và cách họ đã làm chúng, của những gì họ
muốn nói và những gì họ định quên hay che đi, đẩy lui vào đáy sâu nhất
của ký ức họ. Chứng nhân của những nỗ lực tuyệt vọng của họ để tìm cho
ra những từ đúng ....
Lại là ở Moskva, ngày Chiến thắng, mà tôi đã gặp Olga Iakovlevna
Omeltchenko. Tất cả phụ nữ đều mặc áo dài mùa xuân, khăn choàng màu
sáng trên đầu, nhưng bà, bà mặc quân phục và đội mũ nồi quân đội. Bà cao
lớn, vạm vỡ. Bà không nói, không khóc. Bà thường xuyên im lặng, nhưng
sự im lặng của bà khác thường, nó mang trong nó nhiều hơn là các từ. Có
vẻ như lúc nào bà cũng giữ trong bà một cuộc đối thoại nội tâm với chính
mình. Bà không cần ai hết.
Chúng tôi làm quen, rồi tôi đến thăm nhà bà, tại Polotsk.
Một trang mới của cuộc chiến tranh mở ra dưới mắt tôi, một trang mà
trước mặt nó, trí tưởng tượng điên rồ nhất cũng sẽ phải lúng túng.
Olga Iakovlevna Omeltchenko,
