lệnh, ta không còn nghĩ gì hết, ta đứng lên cùng mọi người và ta chạy. Và
lúc đó, ta không còn nghĩ đến nỗi sợ của mình. Chỉ có điều, ngày hôm sau,
ta không ngủ nữa, và bây giờ thì cái sợ mới đến. Tất cả trở lại trong trí nhớ,
tất cả các chi tiết, ta ý thức được rằng ta đã có thể bị họ giết chết, ta bỗng bị
siết lấy bằng một nỗi sợ điên dại. Tốt hơn hết là đừng nhìn vào mặt người
khác sau một trận tấn công, đấy là những khuôn mặt hoàn toàn khác cái
khuôn mặt con người vẫn có thường ngày. Tôi không thể diễn đạt được đó
là gì. Ta có cảm giác mọi người đều hơi có gì đó khác thường, thậm chí, lén
lút hiện lên một cái gì đó thú tính... Tốt hơn cả là đừng nhìn... Ngay cả hôm
nay nữa, tôi khó tin là tôi còn sống. Sống... Bị thương. Bị chấn động, nhưng
khỏe mạnh và sống sót. Tôi không tin...
Tôi nhắm mắt và tất cả lại vẽ lên trước mặt tôi...
Một quả pháo trúng kho đạn, lửa bùng lên. Người lính đứng gác cạnh
biến thành đuốc. Trong một lúc, không còn là một con người, mà là một
khối thịt đen sì. Anh nhảy hết chân này đến chân kia... Anh lò cò tại chỗ...
Đám người nhìn anh từ hầm trú ẩn, nhưng không một ai nhúc nhích, vì
sững ra. Tôi cầm lấy một tấm chăn và tôi chạy về phía anh lính ấy, tôi trùm
lấy người anh và nằm đè lên ngay. Tôi ép anh xuống đất... Đất lạnh... Anh
tiếp tục vùng vẫy một lúc, cho đến khi quả tim anh bỏ cuộc và anh ngưng
động đậy...
Người tôi đẫm máu. Một trong những người lính lớn tuổi nhất đến gần
tôi, ôm lấy tôi trong vòng tay anh và tôi nghe anh nói: “Khi chiến tranh
chấm dứt, nếu lúc đó cô ấy còn sống, cô ấy sẽ mãi mãi không thể là một
người bình thường, đã kết thúc với cô ấy rồi.” Anh ấy muốn nói rằng người
ta không thể, còn trẻ thế, sống qua những điều khủng khiếp như thế, mà
không để lại dấu vết. Người tôi rung lên vì những cơn co giật cứ như tôi bị
một trận động kinh. Họ nắm lấy người tôi và kéo tôi vào một hầm trú ẩn.
Trong rừng... Lần này là họ mang tôi...
Và rồi cuộc chiến đấu tiếp tục dữ hơn... Ở Sevsk, bọn Đức tấn công
chúng tôi bảy hay tám lần một ngày. Trong cùng ngày đó, tôi đã mang
