muốn biết tôi có sẽ gặp lại mẹ ở thế giới bên kia không. Mẹ sẽ hỏi gì? Tôi
sẽ trả lời mẹ sao?”
Antonina Alexeïevna Kondrachova
du kích trinh sát
của sư đoàn du kích Bytoch
“Cảm giác đầu tiên của tôi... Ấy là khi tôi nhìn thấy một tên Đức... Cứ
như là tôi bị đánh, cả cơ thể tôi khiến tôi đau, mỗi tế bào của cơ thể tôi...
Làm sao chúng lại ở đây? Trong khoảng hai, ba ngày, tôi không phải là tôi
như trước nữa. Tôi đã trở thành một con người khác. Căm thù ngập chìm
tôi, nó mạnh hơn nỗi lo sợ của chúng tôi cho những người thân, những
người chúng tôi yêu, mạnh hơn nỗi sợ chết. Tất nhiên, chúng tôi nghĩ đến
bố mẹ và bạn bè... Nhưng chúng tôi không thể lựa chọn. Bọn phát xít
không được ở lại trên đất đai của chúng tôi...
Khi tôi biết chúng sẽ bắt tôi, tôi đã bỏ vào chiến khu. Tôi đã ra đi để lại
mẹ tôi bảy mươi lăm tuổi một mình ở nhà. Chúng tôi đã thỏa thuận là mẹ
tôi sẽ giả điếc và mù. Như thế, chúng sẽ không động đến bà. Tất nhiên, tôi
tự nhủ thế để mà tự an ủi.
Tôi ra đi thì ngày hôm sau bọn Đức ập vào nhà tôi. Mẹ giả mù và nặng
tai, như đã thỏa thuận. Chúng đã đánh mẹ tàn bạo để buộc mẹ khai con gái
bà ở đâu. Bà suýt chết...”
Iadviga Mikhaïovna Savitskaïa,
người kháng chiến
“Tôi nghĩ tôi là một người duy vật, hơn nữa, không thể lay chuyển.
Nhưng thực tế, tôi tin có linh hồn, tôi tin con người bị chi phối bởi linh
hồn. Chính là trong chiến tranh mà tôi đã nhận được niềm tin đó...
