Đôi chân tôi không còn tuân theo tôi nữa: con trai tôi còn sống. Cô bé kể
với tôi rằng mẹ chồng tôi đã chết vì sốt chấy rận và một bà láng giềng đã
đưa nó về nhà bà.
Tôi bước vào sân. Tôi ăn mặc thế nào? Một chiếc áo varơi quân đội, một
chiếc váy đen vá và đi ủng cũ. Bà láng giềng nhận ra tôi ngay, nhưng bà im
lặng. Và con trai tôi ở đó, ngồi bên ngoài, chân trần, rách rưới.
“Cháu tên là gì, cháu bé?
- Lionia ...
- Cháu sống với ai?
- Trước đây cháu sống với bà nội. Khi bà chết, cháu đã chôn bà. Ngày
nào cháu cũng ra thăm bà và xin bà mang cháu cùng bà vào trong mồ. Cháu
sợ ngủ một mình.
- Vậy bố và mẹ cháu đâu?
- Bố cháu còn sống, bố ở ngoài mặt trận. Mẹ cháu bị bọn phát xít giết.
Bà cháu bảo thế...”
Tôi đi cùng hai người du kích cũ, họ đến dự đám tang các đồng chí của
họ. Họ nghe những điều con trai tôi nói và họ khóc.
Đến lúc ấy, tôi không kìm mình được nữa:
“Tại sao con không nhận ra mẹ?”
Nó lao vào tôi:
“Bố!”
Tôi mặc quần áo nam, đội mũ chapka. Rồi nó ôm siết lấy tôi và kêu lên:
“Mẹ!”
Ôi một tiếng kêu! Một cơn cuồng loạn. Suốt một tháng, nó không rời tôi
một bước, ngay cả khi tôi đi làm việc. Tôi dẫn nó theo. Nhìn thấy tôi, gần
tôi không đủ, nó cần chạm vào tôi. Ngồi ăn ở bàn, một bàn tay nó bám vào
