“Tôi ra trận một ngày trời đẹp. Bầu trời long lanh và mưa bụi, rất nhỏ.
Thật đẹp! Tôi bước ra buổi sáng, tôi dừng lại một lúc: có phải tôi sẽ không
còn trở về nơi này? Có phải tôi sẽ không còn bao giờ nhìn thấy lại khu
vườn của chúng tôi. Con đường của chúng tôi. Mẹ khóc. Bà níu lấy tôi và
không muốn buông ra nữa. Tôi bước đi, bà chộp lại, siết lấy tôi trong vòng
tay bà và không cho tôi bước đi…”
Olga Mitrofanovna Roujnitskaïa, y tá
“Chết... Tôi không sợ chết. Vì tuổi trẻ, hẳn thế, hay tôi không biết điều gì
đó khác không thể giải thích. Cái chết ở quanh tôi, cái chết luôn ở đó cách
hai bước chân, nhưng tôi không nghĩ đến nó. Tôi không tính đến nó. Nó
luẩn quẩn không ngừng đâu đó, rất gần, nhưng luôn đi qua bên cạnh. Một
đêm, nguyên cả một đại đội đã thực hiện một trận đánh thăm dò trong khu
vực của trung đoàn chúng tôi. Tảng sáng, đơn vị đã rút lui, nghe có tiếng
rên ở khu vực giữa hai chiến tuyến. Có một thương binh còn nằm lại trên
trận địa. “Đừng ra đó, cô sẽ chết mất.” (Anh em binh sĩ cố giữ tôi lại.) “Cô
thấy rõ là trời đã sáng rồi...”
Tôi không nghe theo họ, tôi bò ra. Tôi tìm được người thương binh và tôi
đã kéo anh trong tám tiếng, buộc cánh tay anh vào thắt lưng của tôi. Tôi đã
đưa được anh về còn sống. Khi trung đoàn trưởng biết chuyện, ông lập tức
phạt giam tôi năm ngày vì tội vắng mặt bất thường. Nhưng vị phó của ông
đã phản ứng cách khác: “Cô ấy đáng được một huân chương.” Tôi hiểu họ,
cả hai...
Mười chín tuổi, tôi được thưởng Huân chương Dũng cảm. Mười chín
tuổi, tóc tôi đã bạc. Mười chín tuổi, trong trận đánh cuối cùng của tôi, hai lá
phổi tôi bị đạn bắn xuyên, viên thứ hai đi qua giữa hai đốt sống. Hai chân
tôi bị liệt, và người ta coi là tôi đã chết... Khi tôi trở về nhà, em gái tôi đưa
cho tôi xem giấy báo tử của tôi...”
Nadejda Vassilievna Anissimova,
