CHIẾN TRANH NHÌN TỪ NHIỀU PHÍA - Trang 96

đầu làng cuối xóm. Tôi còn nhớ những đảng phái chính trị đối lập chửi
nhau với chính quyền như cơm bữa. Tất cả những thái độ đó của người dân
Miền Nam là ngu xuẩn chăng? Nhưng họ đã hiện hữu, những thái độ chính
trị đó đã hiện hữu. Người dân Huế thì nhớ hố chôn tập thể của phía Việt
Cộng đào vào Tết Mậu Thân. Em họ tôi thì nhớ thời đánh tư sản mại bản
lúc chiến tranh với Campuchia và Trung Quốc khi nhà nước phong tỏa từng
khu phố, nửa khuya cưỡng bức từng gia đình đi vùng kinh tế mới. Dượng
tôi thì nhớ 17 năm ở tù cải tạo. Người quen gia đình tôi thì không vào thang
máy được vì cảm giác chòng chành gợi nhớ cảnh trên ghe lúc chồng và con
bị hải tặc giết và bà ta bị hiếp. Còn nữa. Những người tôi biết sau này ở Hà
Nội còn nhớ mặt đất rung chuyển và trời như sập theo bom Mỹ trải thảm
hồi đợt Christmas Bombing 1972. Và những người dân ở Mỹ Lai thì nhớ
họ hay gia đình bị lính Mỹ bắn xô xuống hố. Chưa hết. Còn trí nhớ về số
tấn bom Mỹ thả ở Campuchia trong chiến dịch Breakfast, Lunch, Snack,
Dinner, hay chiến dịch Vòng Sáng với 247 ngàn 465 tấn bom thả từ tháng 2
đến tháng 7 năm 1973. Còn số phi vụ. Còn số người chết. Chúng ta kể
chuyện nào và bôi xóa chuyện nào? Chôn thây nào, và quật mồ ai?
Nếu dựng dậy lịch sử, thì chúng ta hãy can đảm cho tất cả những bóng ma
quá khứ trở về mặt đất. Có ít nhất 3 triệu bóng ma như thế sẽ đi quanh
tượng đài kỷ niệm mới dựng ở Westminster. Hãy bắt tay vào việc chiêu hồn
đi để cuối cùng ta có thể theo chân Nguyễn Du làm văn điếu thập loại
chúng sinh thay vì chỉ điếu những vết đau của riêng mình và bôi xóa vết
đau của người khác.
Ðó là quá khứ. Còn hiện tại thì cốt truyện còn thừa lại thời Chiến Tranh
Lạnh này còn bất lực hơn nữa. Chúng ta chống chính quyền Việt Nam đàn
áp dân Thượng Du Trung Phần là đúng. Nhưng chúng ta có thật nghĩ rằng
một nhà nước không cộng sản sẽ tự động mang đến bình đẳng cho các dân
tộc thiểu số tại Việt Nam? Chúng ta quên rằng nhà nước theo định nghĩa là
sự tập trung và độc quyền bạo lực. Chúng ta quên rằng chủ nghĩa quốc gia
dân tộc là một chủ nghĩa đẫm máu trong lịch sử cho dù nó có công chống
thực dân. Chúng ta chống nghèo đói bất công tại Việt Nam là đúng. Nhưng
có thật chúng ta nghĩ rằng một nhà nước không cộng sản sẽ tự động kềm