Ông Yểng đứng dậy. Tiếng chày gọi ông về thời trai trẻ. Ông chen vào,
thay chỗ Mòn, người bừng bừng, dẫn nhịp cả đám. Quên cả tuổi tác, quên cả
tàn tật, ông tươi trẻ như tuổi hai mươi, đưa nhịp chày dồn như vó ngựa phi.
Lâu nay, ông Yểng đã như thế. Con người cương trực, thẳng thắn ấy chống
gậy, leo lên các hang dơi trên U Sung lấy phân dơi về làm thuốc súng. Ông
đi lại trong làng, gặp người này, thăm hỏi người kia, ông đi tuyên truyền
kháng chiến.
Cốm đã sắp được. Vỏ lúa đã trật hết. Hạt cốm dẹt, mảnh như lá cây
trinh nữ, xanh mờ đầy lòng loóng. Hương cốm càng lúc càng náo nức thơm
lừng. Nhịp chày cối thứ nhất vừa dứt đoạn thì ngoài cửa có tiếng chân
người.
Ông Yểng quay ra, vồn vã:
- A lúi! Anh Sẩu, các anh trên bốt! Vào đây! Vào đây!
Cai Sẩu cùng ba người lính áo quần xanh bạc, mũ lưỡi trai, bước vào.
Sẩu bỏ mũ. Gương mặt có cái trán cao, hàng ria mép xanh mờ và cái mũi
hơi khoằm như mỏ chim thoáng vẻ bối rối. Vứt mẩu thuốc lá vào lửa, Sẩu
xoa tay:
- Sáng nay, em Tiển lên bốt bảo ông có cho gọi chúng con xuống chơi.
Mấy anh em bàn nhau: Đi! Tội gì mà đi gác con ma cối ngàn. Tội gì mà làm
thân con lợn ủn ỉn chân thang.
Ông Yểng đã biết chuyện Tiển đi cà kheo làm ma cối ngàn, cười ha hả,
đầu gật gật:
- Phải rồi! Lúc làm, lúc nghỉ mới phải. Con trâu nó còn thế vớ. Tết cốm
này, tết cơm mới này, thế nào cũng phải về, thế mới đúng tục người Tày ta.
Nói đoạn, ông Yểng quay ra, phất tay bảo đám thanh niên:
