CHÍNH THỂ ĐẠI DIỆN - Trang 103

quyền. Ngay cả khi có ý định chân thành thì sự can thiệp hầu như bao giờ
cũng là có hại. Bất cứ ngành hành chính công nào cũng là một công việc có
kỹ xảo bao hàm những nguyên lý riêng đặc thù của nó và những quy tắc
truyền thống, nhiều điều trong lĩnh vực này, nếu không từng trải qua thực
hành công việc một thời gian nào đó, thì không thể có hiểu biết thực sự;
những người chưa từng làm quen với nghiệp vụ trên thực hành có lẽ sẽ
không sao đánh giá đúng được bất cứ điều gì trong lĩnh vực này. Tôi không
có ý cho rằng việc quản lý công việc công cộng có những bí ẩn đặc thù mà
chỉ những người đã thụ giáo rồi mới hiểu được chúng. Những nguyên lý
của nó đều có thể thấu hiểu được với bất cứ ai có hiểu biết thông thường,
những người hình dung được trong tâm trí mình bức tranh chân thực của
các tình huống và điều kiện mà mình sẽ phải giải quyết, nhưng để có được
điều này thì anh ta phải hiểu biết những tình huống và điều kiện ấy đã, và
tri thức đó không phải là do trực giác mà có được. Có nhiều quy tắc cực kỳ
quan trọng trong mỗi ngành của nhiệm vụ công (cũng như trong mỗi nghề
nghiệp tư nhân) mà người mới làm quen với công việc không hiểu được
nguyên do hay thậm chí còn không ngờ tới sự tồn tại của chúng, bởi vì
những nguyên lý này có dụng ý nhằm đối phó với các mối hiểm nguy hay
dự trù chống lại những phiền phức mà anh ta chưa từng nghĩ tới. Tôi được
biết nhiều vị chính khách, những vị bộ trưởng có khả năng bẩm sinh khá
cao, khi những vị này được giới thiệu lần đầu với một ban ngành là mới mẻ
với họ, thì họ đã khiến các thuộc cấp buồn cười bởi dáng vẻ của họ, lúc họ
tuyên bố một điều gì đó như là một chân lý bị bỏ quên đến nay mới được
họ khám phá ra, điều mà hẳn là ý nghĩ đầu tiên của bất cứ ai khi mới nhìn
vào sự việc nhưng sẽ từ bỏ nó ngay sau khi xem xét lại. Đúng là một chính
khách lớn phải là người biết rõ khi nào cần rời bỏ các truyền thống cũng
như khi nào cần trung thành với chúng. Nhưng cho rằng anh ta sẽ làm điều
đó tốt hơn do không hề biết gì về các truyền thống, thì sẽ là một sai lầm
lớn. Người nào không biết kỹ lưỡng các kiểu cách hành động mà kinh
nghiệm chung đã thừa nhận thì người đó không có khả năng xét đoán các
tình huống đòi hỏi phải rời bỏ các kiểu cách hành động thông thường. Các
lợi ích phụ thuộc vào việc làm của một công sở, các hậu quả pháp lý đi theo