Không được có loại người hạ đẳng trong một dân tộc văn minh đã trưởng
thành; không người nào bị truất quyền trừ phi do tự ý bỏ cuộc. Bất cứ ai
cũng bị làm mất danh giá, dù người ấy có ý thức được điều đó hay không,
khi những người khác không hỏi ý kiến anh ta mà lại tự ý áp đặt quyền lực
vô giới hạn để sắp đặt số phận của anh ta. Ngay cả trong tình trạng được cải
tiến hơn rất nhiều so với tình trạng mà trí tuệ con người đã từng đạt tới, thì
cũng không phải theo lẽ tự nhiên mà những người bị sắp đặt như thế sẽ
được đối xử công bằng giống như những người có quyền bầu cử. Những
người cầm quyền và các giai cấp cầm quyền bị bắt buộc phải xét đến lợi ích
và nguyện vọng của những người có quyền bầu cử; còn đối với những
người bị loại trừ thì họ được tùy ý lựa chọn có xem xét đến hay không, và
dù họ có thiện ý thành thật đến mấy thì nói chung họ cũng quá bận rộn với
những việc mà họ phải lo toan, nên trong những suy nghĩ của họ sẽ chẳng
còn chỗ cho bất cứ cái gì họ có thể bỏ qua mà không bị trừng phạt. Vậy nên
sự sắp xếp bầu cử không thể tốt đẹp lâu bền, nếu bất cứ con người hay giai
cấp nào bị loại trừ một cách cưỡng bách; nếu quyền bầu cử không mở ra
cho tất cả mọi người đủ tuổi và mong muốn có quyền đó.
Tuy nhiên, có những loại trừ nhất định là cần thiết vì những lý do
chính đáng, không mâu thuẫn với nguyên lý này, và dẫu những loại trừ ấy
bản thân chúng là điều xấu xa, nhưng chúng chỉ được xóa bỏ khi tình trạng
đòi hỏi phải có những loại trừ ấy chấm dứt. Tôi xem là chuyện không thể
chấp nhận được việc bất cứ người nào tham gia bầu cử mà không biết đọc
biết viết, và tôi sẽ bổ sung thêm, không biết làm các phép tính số học thông
thường. Sự công bằng đòi hỏi, ngay cả khi các cuộc bầu cử không phụ
thuộc vào điều này, rằng phương tiện để đạt được những yêu cầu sơ đẳng
ấy phải ở trong tầm tay của mọi người, hoặc là miễn phí, hoặc là phí tổn
không vượt quá mức mà một người nghèo nhất tự kiếm sống có thể trả
được. Nếu quả thực tình hình đúng là như vậy, người ta sẽ cho rằng trao
quyền bầu cử cho một người không biết đọc thì cũng không hơn gì như trao
quyền ấy cho một đứa trẻ không biết nói; đó không phải là xã hội mà chính
sự lười biếng của anh ta đã loại trừ anh ta. Khi xã hội không hoàn thành
