hảo như thế là cái duy nhất tương thích được với bản chất phức tạp trong
hoạt động của con người.
Trong luận cứ nêu trên về bầu cử phổ thông nhưng có chia hạng, tôi
không tính đến sự khác biệt giới tính. Tôi cho rằng đối với quyền chính trị
thì sự khác biệt này cũng không thích đáng giống như sự khác biệt với
chiều cao hay màu tóc. Mọi con người đều cùng có sự quan tâm đến chính
thể tốt; sự an sinh của mọi người hình như đều bị tác động bởi điều này, và
họ cùng có nhu cầu được có tiếng nói trong vấn đề ấy để đảm bảo có phần
chia lợi ích từ đó. Nếu có sự khác biệt nào, thì đó là phụ nữ đòi hỏi có tiếng
nói nhiều hơn nam giới, rằng họ có cơ thể yếu ớt hơn nên phụ thuộc vào
luật pháp và xã hội nhiều hơn trong việc được bảo hộ. Loài người từ lâu rồi
đã từ bỏ những tiền đề duy nhất ủng hộ cho kết luận, rằng phụ nữ không
được có quyền đi bầu. Không một ai bây giờ còn giữ ý kiến cho rằng phụ
nữ phải bị phụ thuộc như nô lệ, rằng họ không được có tư tưởng, hay nghề
nghiệp, mà chỉ lo việc nội trợ cực nhọc hầu hạ cho chồng, cha hoặc anh em.
Người ta cho phép những phụ nữ chưa lập gia đình, nhưng ít chịu thừa
nhận quyền của các phụ nữ có chồng, được nắm giữ tài sản, có những quan
tâm tiền bạc và công việc làm ăn theo cung cách giống như đàn ông. Việc
phụ nữ phải suy nghĩ, viết sách báo và làm giáo viên được coi là chuyện
phù hợp và thích đáng. Một khi những chuyện này được công nhận thì
chẳng còn cơ sở nào cho nguyên tắc truất quyền chính trị nữa. Toàn bộ kiểu
cách tư duy của thế giới hiện đại là gia tăng nhấn mạnh tuyên ngôn chống
lại quyền của xã hội quyết định thay cho các cá nhân xem họ phải như thế
nào hay họ không thích hợp cho việc nào, và chuyện gì thì họ được phép
hay không được phép toan tính. Nếu những nguyên tắc chính trị và kinh tế-
chính trị hiện đại là đúng đắn cho mọi chuyện, thì đó là vì những nguyên
tắc ấy đã chứng minh rằng những điểm ấy chỉ có bản thân các cá nhân có
thể tự xét đoán mới là công bằng, và rằng trong điều kiện hoàn toàn tự do
lựa chọn, ở bất cứ đâu quả thực có sự đa dạng của năng khiếu, thì những
người chiếm số đông sẽ áp đặt ý kiến của họ cho những việc mà họ thích
hợp nhất tính theo trung bình, một cách cư xử khác biệt chỉ xảy ra như
