CHÍNH THỂ ĐẠI DIỆN - Trang 226

thuần là sai lầm, và tác động thực tiễn của nó là có hại, dù cho mối nguy
hại trong trường hợp ấy chỉ giới hạn trong một khuôn khổ nhất định.
Nhưng nếu những đảm bảo an toàn mà tôi cố gắng bảo vệ cho nguyên tắc
đại diện lại không được Hiến pháp thừa nhận; nếu không đảm bảo cho việc
đại diện của các nhóm thiểu số, mà cũng không chấp nhận bất cứ khác biệt
nào trong giá trị số lượng của phiếu bầu phù hợp với một số tiêu chuẩn về
trình độ học thức của người đi bầu; trong trường hợp ấy thì chẳng có lời lẽ
nào khả dĩ nói quá lên được tầm quan trọng của nguyên tắc tự do suy xét
dành cho vị đại diện; vì rằng khi ấy điều này hẳn sẽ là cơ may duy nhất
trong điều kiện phổ thông đầu phiếu, để cho những ý kiến nào khác với ý
kiến của đa số được lắng nghe tại Nghị viện. Trong cái thứ được gọi không
đúng là nền dân chủ ấy, thực ra là sự thống trị độc quyền của những giai
cấp lao động, mọi giai cấp khác không được đại diện và không được lắng
nghe, lối thoát duy nhất khỏi sự lập pháp giai cấp trong hình thức hẹp hòi
nhất và sự ngu dốt chính trị trong hình thức nguy hiểm nhất, hẳn là nằm ở
sự sắp xếp sao cho người không học thức phải chọn người có học thức làm
đại diện và làm theo ý kiến của họ. Có thể mong chờ một cách hợp lý là có
một sự sẵn sàng nào đó để thực hiện điều này, và mọi thứ đều phụ thuộc
vào việc vun đắp lòng tự nguyện ấy đến mức cao nhất. Thế nhưng, một khi
được trao quyền lực chính trị vô hạn, nếu các giai cấp lao động tự nguyện
tán thành một sự giới hạn đáng kể sự bảo thủ ý kiến và sự ngoan cố của
mình, họ hẳn sẽ chứng minh được mình là những người khôn ngoan hơn
bất cứ giai cấp nào nắm quyền lực tuyệt đối đã từng biểu hiện bản thân,
hoặc, trong trường hợp ngược lại, tôi xin mạo hiểm nói rằng, họ rồi cũng
sẽ tự biểu hiện mình dưới ảnh hưởng tha hóa ấy.