Trước hết khái niệm tri thức về triết học xã hội hàm ý một tri thức
khoa học. Có nghĩa rằng tri thức ấy được xây dựng trên một nền tảng logic
đúng đắn và khớp nối được với các quan sát thực tế ở một mức độ nhất
định. Có loại tri thức như vật lý học được gọi là khoa học chính xác vì hệ
thống lý thuyết của nó được mọi người trong giới chuyên môn thừa nhận
như một hệ hình (paradigm) và mọi quan sát thực nghiệm đều phù hợp
chính xác với lý thuyết. Tri thức triết học xã hội có nhiều điểm khác biệt:
không có một lý thuyết nào được mọi người trong giới chuyên môn nhất trí
thừa nhận, tức là luôn có nhiều hệ hình khác nhau. Mỗi lý thuyết chỉ khớp
nối được với các quan sát thực tế (các bằng chứng lịch sử hay các số liệu
thống kê xã hội) cho một bộ phận nào đó và trong một chừng mực nào đó.
Điều này không đáng ngạc nhiên vì đối tượng của vật lý học là một hệ vật
chất nhất định (như nguyên tử hydro chẳng hạn) không thay đổi theo thời
gian, không phụ thuộc vào vị trí địa lý; ngày nay tại bất kỳ quốc gia nào
nếu lặp lại thí nghiệm mà các nhà vật lý tiền bối đã thực hiện trăm năm
trước đây thì ta vẫn thu được kết quả y hệt. Trong khi đó đối tượng nghiên
cứu của triết học xã hội là cộng đồng con người. Cùng một thời đại vẫn tồn
tại những cộng đồng xã hội có những đặc thù khác biệt nhau. Một cộng
đồng xã hội nhất định cũng lại biến đổi theo thời gian: dân chúng nước Anh
thế kỷ XX là những con người khác với dân chúng nước Anh thế kỷ XIX.
Ngay như mỗi đơn vị của một xã hội nhất định (một con người cụ thể) cũng
biến đổi theo dòng trôi của cuộc đời anh ta. Sự bất định này khiến cho
người ta khó hình dung được có một lý thuyết khoa học nào đó khá dĩ tạo
thành hệ hình duy nhất cho lĩnh vực triết học xã hội.
Sự hiểu biết về con người sinh học đã đạt được nhiều tiến bộ nhờ học
thuyết Darwin và việc khám phá gen di truyền; những thành tựu này là cơ
sở cho các nghiên cứu hiện đại về con người. Tuy nhiên, dù có nhiều nỗ lực
nghiên cứu hệ thần kinh nhưng các nhà khoa học vẫn còn chưa biết được ý
thức con người hình thành thế nào và cũng không dám chắc có khi nào sẽ
biết được. Vậy mà nhiều kết quả khoa học của các nhà chuyên môn đã bị
đám công chúng bên ngoài giới học thuật diễn giải bừa bãi, tạo thành một
