những đức tính này ở trong cộng đồng thì tự nó cũng là sự lớn mạnh to tát
nhất của những cải tiến? Nếu phải vậy thì dù là phẩm chất nào trong chính
thể mang tính thúc đẩy như cần cù, liêm chính, công bằng và khôn ngoan
cũng đều góp phần như nhau cho sự bền vững và cho sự tiến bộ; chỉ có
điều là cần có các phẩm chất ấy nhiều hơn để làm cho xã hội tiến bộ rõ rệt
so với việc đơn thuần giữ cho nó bền vững.
Ta lại thử hỏi: có các thuộc tính đặc thù nào trong con người có vẻ
chuyên trách hơn cho Tiến bộ mà lại không quá trực tiếp gợi đến các ý
tưởng về Trật tự hay Bền vững? Các phẩm chất ấy chủ yếu là tính tích cực,
tính dám làm và tính can đảm. Nhưng phải chăng tất cả các phẩm chất ấy
lại không cần thiết cho việc duy trì cái tốt đang có cũng như cho việc gia
tăng cái tốt ấy? Nếu như có cái gì là chắc chắn trong hoạt động của con
người thì đó là những cái thu hoạch quý giá chỉ được duy trì liên tục bằng
chính những năng lượng để đạt được chúng. Cái gì bị để mặc cho tự lo liệu
lấy đều không tránh khỏi bị mai một. Những gì mà thành công của chúng
làm cho người ta lơi lỏng tập quán quan tâm chăm sóc cũng như lòng sốt
sắng đối đầu với các trở ngại, thường ít khi nào lại duy trì được lâu dài sự
thịnh vượng của chúng ở đỉnh cao. Thuộc tính tinh thần đặc trưng riêng cho
Tiến bộ và là cực điểm của xu thế hướng tới nó chính là Tính độc đáo hay
Sáng tạo. Thế nhưng chính nó cũng là cần thiết không kém cho Bền vững,
bởi vì trong những biến động không tránh khỏi của hoạt động con người,
các hiểm nguy và bất lợi gia tăng liên tục; chúng phải được đối chọi lại
bằng các kỹ xảo và nguồn lực mới để giữ cho mọi chuyện được duy trì
ngay như cả ở mức độ như trước. Vậy thì bất cứ phẩm chất nào của chính
thể hướng tới khích lệ tính tích cực, năng lực, tính can đảm, tính độc đáo,
đều là cần thiết cho cả Bền vững lẫn Tiến bộ; chỉ có điều là mức độ đòi hỏi
trung bình đủ cho mục đích trước có phần nào đó ít hơn so với mục đích
sau.
Bây giờ ta chuyển từ các đòi hỏi tinh thần sang các đòi hỏi ngoại tại và
khách quan của xã hội; không thể nào chỉ ra được một kỹ xảo nào đó trong
hoạt động chính trị hay trong việc sắp đặt các hoạt động xã hội lại dẫn tới
