CHÍNH THỂ ĐẠI DIỆN - Trang 51

hiệu quả của các quy phạm thủ tục đảm bảo cho mục tiêu công lý, nếu điều
kiện đạo đức của dân chúng ở tình trạng khiến cho các lời chứng nói chung
là dối trá, còn các quan tòa và những người dưới quyền họ lại nhận hối lộ?
Thêm thí dụ khác, các thiết chế làm sao có thể đảm bảo được một nền hành
chính địa phương tốt, nếu như ở đó tồn tại một sự lãnh đạm đối với người
dân đến mức mà những người có thể điều hành một cách trung thực và có
năng lực lại không được đưa vào phục vụ và các chức trách lại được giao
phó cho những kẻ nhận làm vì có tư lợi mong được thăng tiến? Liệu có ích
lợi gì chăng đối với một hệ thống đại diện rộng rãi nhất, nếu như các cử tri
chẳng quan tâm chọn lựa những người tốt nhất làm đại biểu nghị viện mà
lại chọn những kẻ chi nhiều tiền nhất để được bầu? Làm sao mà một Quốc
hội có thể làm việc vì sự tốt đẹp, nếu như các đại biểu của nó có thể bị mua
chuộc, hay tính dễ bị kích động của họ không được hiệu chỉnh bởi kỷ luật
công cộng hoặc tính tự kiềm chế khiến cho họ không có khả năng thận
trọng bình tĩnh và phải dùng đến bạo lực tay chân trên sàn nhà quốc hội
hoặc bắn vào nhau bằng súng ống? Làm sao mà một chính phủ hay bất cứ
tổ chức liên kết nào có thể xúc tiến được công việc trong một cung cách
khả dĩ bởi một đám người đầy ganh ghét tới mức nếu có ai trong bọn họ có
vẻ thành đạt về việc nào đó thì những người đáng lẽ phải cộng tác với anh
ta lại âm mưu ngầm hại anh ta? Một khi mà tính khí chung của dân chúng
là thuộc loại mỗi cá nhân chỉ lo cho lợi ích mang tính ích kỷ của riêng
mình, không màng tới việc chia sẻ cho lợi ích chung, thì trong tình trạng ấy
một chính thể tốt là chuyện bất khả. Ảnh hưởng của các khuyết tật trí tuệ
gây cản trở cho mọi yếu tố của chính thể tốt là điều hiển nhiên chẳng cần
minh họa. Chính thể bao gồm các hành vi của con người; nếu như các tác
nhân, hay những người lựa chọn các tác nhân, hay những người mà các tác
nhân phải chịu trách nhiệm trước họ, hay những ai đứng xem mà ý kiến của
họ ảnh hưởng đến tất cả những người trên, nếu tất cả những người này chỉ
là một đám đông vô tri, đần độn và đầy các thành kiến xấu xa, nếu như thế
thì mọi hoạt động của chính phủ đều sẽ thất bại; trong khi đó tùy theo tỷ lệ
số người vượt lên trên chuẩn mực ấy mà chính thể sẽ cải tiến được phẩm
chất của mình, vươn lên đến đỉnh điểm ưu tú, khả dĩ đạt được nhưng chưa ở