thể của sức mạnh, mà là một chính thể của sự hướng dẫn. Tuy nhiên, ở
trạng thái còn quá thấp kém như thế, họ không có được sự hướng dẫn nào
ngoài những người mà họ xem như là những kẻ đang nắm giữ sức mạnh;
nên loại chính thể thích hợp đối với họ là chính thể có sức mạnh nhưng
hiếm khi sử dụng nó: một kiểu chuyên chế gia trưởng (parental despotism)
hay quý tộc giống như hình thức Xã hội chủ nghĩa của St. Simon; một
chính thể duy trì việc giám thị chung đối với mọi hoạt động của xã hội, giữ
cho mỗi cá nhân cảm nhận thấy sự hiện diện của sức mạnh đủ để bắt họ
tuân phục theo các quy tắc đã ban hành, nhưng lại không thể hạ mình
xuống điều chỉnh mọi chi tiết vụn vặt của nghề nghiệp và đời sống và nhất
thiết phải khuyến khích cho các cá nhân tự mình làm nhiều hơn. Chính thể
như thế, có thể gọi là chính thể giật dây (government of leading-strings), có
vẻ như là cần phải có để nhanh chóng nhất đưa một tập hợp dân chúng như
thế vượt qua bước cần thiết tiếp theo trong tiến bộ xã hội. Hình như đó
chính là ý tưởng về chính thể của người Incas ở Peru, và chính thể của
người Jesuits ở Paraguay cũng như vậy. Chắc tôi không cần phải lưu ý rằng
chính thể giật dây chỉ có thể chấp nhận được như phương tiện huấn luyện
cho dân chúng dần dần tự đi một mình.
Minh họa tiếp tục xa hơn nữa thì thật không đúng chỗ. Nỗ lực nghiên
cứu xem loại chính thể nào là thích hợp cho mọi tình trạng đã biết của xã
hội thì sẽ là soạn một luận thuyết, không phải về chính thể đại diện nữa, mà
là về một khoa học chính trị nói chung. Chúng ta chỉ vay mượn của môn
triết học chính trị các nguyên lý chung của nó nhằm phục vụ cho mục tiêu
giới hạn của chúng ta mà thôi. Để xác định hình thức chính thể thích hợp
nhất cho bất cứ dân chúng riêng biệt nào thì ta phải có khả năng phân biệt
trong số các nhược điểm và khiếm khuyết thuộc về dân chúng ấy những gì
là cản trở cấp bách cho tiến bộ, ta phải phát hiện được cái gì trong đó đã
làm họ dừng lại (như đã xảy ra). Chính thể tốt nhất cho họ là chính thể nào
hướng tới việc đem lại cho họ nhiều nhất cái họ thiếu thốn mà vì đó họ đã
không tiến lên được hoặc tiến lên một cách khập khiễng và không cân đối.
Tuy nhiên, ta không được phép quên những cái dự trữ cần thiết có trong
