sự quản lý và hoạt động của mọi nhánh hành pháp tại mỗi địa phương của
đất nước, và ông ta phải có thể, suốt hai mươi bốn tiếng trong một ngày,
chú ý đầy đủ đến hết thảy mọi người, từ vua cho đến người lao động hèn
mọn nhất, để thực hiện việc giám thị trong phạm vi rộng lớn ấy; hoặc là ít
nhất ông ta cũng phải có khả năng phân biệt và chọn ra được trong đám
đông các thần dân của mình không những một số đông những người có khả
năng và trung thực nhất thích hợp cho việc điều hành mỗi nhánh hành
chính công cộng dưới sự giám sát và kiểm tra, mà cả một thiểu số những
người có đức hạnh và tài năng phi phàm, những người có thể tin cậy để
chẳng những được giao công việc mà không cần sự giám sát kia, mà còn
chính mình thi hành sự giám sát ấy đối với những người khác. Các khả
năng và nghị lực đòi hỏi để hoàn tất nhiệm vụ trên một cách có thể chấp
nhận được là quá phi thường, khiến thật khó tưởng tượng có một ông vua
chuyên chế tốt nào như chúng ta giả định có thể sẵn sàng làm được, trừ phi
chỉ để tránh những cái xấu không dung thứ được và chuẩn bị quá độ tới một
cái gì đó còn ở phía trước. Nhưng vẫn có thể tranh luận được mà không cần
phải tính đến những thứ mênh mông thiên địa ấy. Giả sử rằng khó khăn này
được khắc phục, lúc ấy chúng ta ắt sẽ có cái gì? Một người có tinh thần tích
cực siêu phàm điều hành toàn hộ hoạt động của một dân tộc thụ động về
tinh thần. Tính thụ động của họ hàm chứa ngay trong ý tưởng về một quyền
lực độc đoán. Toàn thể dân tộc cũng như mỗi cá nhân hợp thành nó không
có tiếng nói tiềm năng nào về vận mệnh của chính mình. Họ không được
thực hành ý chí của mình về phương diện quyền lợi tập thể của họ. Mọi thứ
đều được quyết định thay cho họ bởi một ý chí không phải của chính họ và
việc họ không tuân phục sẽ là tội lỗi theo luật pháp.
Loại người nào có thể hình thành dưới một chế độ như vậy? Tư tưởng
của họ và các năng lực tích cực của họ sẽ đạt được sự phát triển nào dưới
chế độ ấy? Về mặt thuần túy lý thuyết, có lẽ họ sẽ được phép suy luận
nghiên cứu, chừng nào các suy xét của họ không đụng đến chính trị hoặc
không có tí chút nào liên hệ với việc thực hành chúng. Trong các hoạt động
thực tiễn thì nhiều nhất là họ được cho phép kiến nghị; ngay cả dưới triều
