Sự thuận nguyện của dân chúng chấp nhận chính thể đại diện chỉ trở
thành vấn đề thực tiễn, khi có một người cầm quyền khai minh, hoặc một
hay nhiều ngoại bang có ảnh hưởng quyết định lên số phận của một dân
tộc, có ý định đưa ra yêu cầu thiết lập nó. Đối với các nhà cải cách mang
tính cá nhân thì đây không phải là vấn đề, vì nếu ngay từ đầu không có
phương án nào khác chống lại ý đồ của họ, ngoài việc ý kiến của dân chúng
hãy còn chưa ở phía họ, thì họ đã có sẵn câu trả lời thích đáng, đó là cố
giành lấy sự ủng hộ của dân chúng về phía mình. Khi công luận quả thực là
chống đối thì sự thù địch thường nhằm vào sự đổi thay hơn là nhằm vào
bản thân chính thể đại diện. Trường hợp chống đối như thế cũng không
phải là không có; đôi khi có một ác cảm mang tính tôn giáo chống lại bất
kỳ sự giới hạn quyền lực nào đối với tập đoàn cầm quyền nào đó, nhưng
nói chung bài học về sự tuân phục thụ động chỉ có nghĩa là sự quy phục
trước các quyền lực hiện hành, dù là quân chủ hay nhân dân. Trong mọi
trường hợp, khi toan tính lập nên chính thể đại diện có vẻ như được thực
hiện đôi chút nào đó, thì trở ngại được dự báo là ở sự lãnh đạm đối với nó
và sự không hiểu biết các quá trình cũng như các đòi hỏi của nó, hơn là ở
sự chống đối trực diện. Tuy nhiên những yếu tố này cũng rất tai hại và khó
hóa giải không kém sự căm ghét thực thụ; vì trong đa số các trường hợp,
thay đổi phương hướng của một tình cảm tích cực còn dễ dàng hơn tạo ra
nó ở một trạng thái trước đây thụ động. Khi một dân chúng không biết trân
trọng hiến pháp mang tính đại diện cũng như không đủ gắn bó với nó, thì
sau đó cũng chẳng có cơ may là họ sẽ duy trì được hiến pháp ấy. Ở đất
nước nào thì nền hành pháp cũng là nhánh chính quyền nắm giữ quyền
hành trước mắt và tiếp xúc trực tiếp với công chúng; về nguyên tắc mọi hy
vọng cũng như e sợ của các cá nhân đều hướng tới nó và nó đại diện cả
việc làm tốt lẫn sự uy hiếp cùng uy tín của chính quyền trước con mắt công
chúng. Cho nên nếu cơ quan có trách nhiệm kiểm tra giám sát hành pháp
mà không có các quan chức có uy tín, được hậu thuẫn mạnh mẽ bởi tình
cảm và công luận trong nước, thì cơ quan hành pháp sẽ luôn có cách đẩy họ
qua một bên hoặc ép buộc họ phải phục vụ cho nó và nó tin chắc sẽ nhận
được sự ủng hộ trong việc làm như thế. Các thiết chế đại diện nhất thiết
