đạo của luật pháp trong một hệ thống chính quyền mà những chức vụ được
giao cho những người có tài sản và tương ứng với tài năng của họ. Nhưng
khi có một gia đình hay một người nào trong gia đình đó có đức hạnh siêu
tuyệt hơn tất cả mọi người, thì theo đúng lẽ công bằng, người đó hoặc gia
đình đó phải trở thành hoàng tộc và người đó phải trở thành vua của cả
nước. Như tôi đã bàn trước đây, trao cho con người đó quyền cai trị là hợp
với nguyên tắc về quyền bính mà tất cả những nhà lập quốc đều công nhận,
dù đó là quý tộc, quả đầu, hay dân chủ (vì ai cũng công nhận khả năng xuất
sắc là một yếu tố quan trọng). Như thế, các biện pháp thường làm như tẩy
chay, lưu đày, hay giết đi một người như vậy, hoặc bắt phải chịu sự luân
phiên cai trị của những kẻ khác kém hơn là những biện pháp không hợp lý.
Cái tổng thể bao giờ cũng, theo tự nhiên, cao cấp hơn các bộ phận tạo thành
tổng thể, và kẻ có tài năng siêu tuyệt so với những người khác cũng như
tổng thể so với bộ phận. Nhưng nếu như vậy, thì chỉ có một cách là trao
quyền cai trị tối cao cho người đó và cả nhân loại phải luôn luôn phục tùng.
Đó là những kết luận ta rút ra khi thảo luận về quân chủ và các dạng khác
nhau của chế độ này, và cũng là câu trả lời cho câu hỏi là chế độ nào thì sẽ
thích hợp với loại xã hội nào theo phương thức như thế nào.
