Chương 2
16136.jpg
Để xét xem sự bất mãn và cách mạng xảy ra như thế nào, ta phải, trước hết,
xác định được những nguồn gốc và nguyên nhân nói chung ảnh hưởng đến
cơ cấu chính trị. Có ba loại và ta sẽ lần lượt điểm qua từng loại: (1) tâm
tình của những người làm cách mạng như thế nào? (2) động cơ của những
người làm cách mạng là gì? và (3) vì sao mà những xáo trộn và bất đồng
chính trị xảy ra?
Nguyên nhân chính và phổ quát nhất dẫn đến tâm tình cách mạng đã được
bàn qua; đó chính là ước muốn được bình đẳng khi người ta nghĩ rằng họ
bình đẳng với những người khác nhưng lại thua kém những người này,
hoặc là ước muốn được hơn người khi nghĩ rằng họ có khả năng cao hơn
nhưng lại được hưởng ít hơn hay bằng những người thấp kém hơn họ.
Những tâm tình này có thể có căn cứ mà cũng có thể chỉ là những suy nghĩ
chủ quan, và đó là những tâm tình gây ra cách mạng. Động cơ làm cách
mạng là mong muốn đạt được quyền lợi vật chất và danh vọng, hay là nỗi
sợ bị mất danh vọng và quyền lợi khiến họ phải nổi loạn để tránh bị mất
mát những điều kể trên.
Ta vừa mới bàn qua những nguyên nhân và lý do mà người ta bị tác động
dẫn đến cách mạng tựu trung có thể đếm được là bảy nguyên nhân, còn nếu
nhìn theo khía cạnh khác thì có thể hơn bảy. Hai nguyên nhân đã được bàn
qua liên quan đến danh vọng và quyền lợi: thứ nhất là mục tiêu để tranh
đoạt, thứ hai là để thay đổi hoàn cảnh mà họ nghĩ là bất công khi kẻ khác
thủ đắc nhiều hơn họ. Những nguyên nhân khác gồm có: sự ngạo mạn, sợ
hãi, bị đè nén quá đáng, bị khinh rẻ, sự gia tăng bất quân bình trong nước,