Chương 6
Những điều mà ta không đồng ý với lập luận của Socrates cũng tương tự
như, hoặc là gần giống với lập luận của Plato trong tác phẩm sau này của
ông, đó là cuốn Luật Pháp, do đó, ta nên trước hết xem xét một cách vắn tắt
cơ cấu chính trị được ông mô tả trong tác phẩm này. Trong Cộng Hoà,
Socrates chỉ thảo luận một vài vấn đề, như là tổ chức một cộng đồng có vợ
chung, con chung, tài sản chung, và cơ cấu chính trị. Dân chúng được chia
thành hai giai cấp: một là giai cấp nông dân, và một là giai cấp chiến sĩ.
Trong giai cấp chiến sĩ lại chia thành giai cấp thứ ba là các nhà lập pháp và
cai trị. Nhưng Socrates vẫn chưa xác định xem có để thành phần nông dân
và thợ thuyền được dự phần trong chính quyền, hoặc là có cho họ được
tham gia quân đội hay có quyền giữ vũ khí hay không. Ông nghĩ rằng phụ
nữ cũng nên được giáo dục như giai cấp lãnh đạo, và cũng được tham gia
chiến đấu.
Phần còn lại của tác phẩm, tuy nhiên, lại gồm những phần thảo luận lạc
khỏi chủ đề chính, và những phần thảo luận về cách thức giáo dục giai cấp
lãnh đạo. Những điều được trình bày trong cuốn Luật Pháp hầu như chỉ liên
quan đến pháp luật, chứ không bàn nhiều đến cơ cấu chính trị. Và trong
những phần bàn về cơ cấu chính trị, mặc dù ông muốn đưa ra một mô hình
chính trị mà các nước đều có thể áp dụng, ông lại đi vòng vo và đưa đến
một mô hình khác (được mô tả trong Cộng Hoà), hoặc một mô hình lý
tưởng [không thể nào đạt được]. Thí dụ, nếu không kể đến việc tạo dựng
một cộng đồng có chung vợ con, ông giả thiết mọi sự đều như nhau trong
cả hai mô hình nhà nước: cả hai đều có cùng [hệ thống] giáo dục; công dân
của cả hai đều không phải làm những công việc lao động chân tay; và công
dân đều có bữa ăn chung với nhau. Chỉ có một điều khác nhau là theo mô
hình đề nghị trong cuốn Luật Pháp thì phụ nữ được dùng bữa ăn chung, và