Norton kéo dài hơn 3km với hơn 10.000 cư dân tiễn đưa. (Những người giàu chi
trả mọi chi phí cho lễ tang này.) Cờ được treo rủ. Trên bia đá của ông ghi dòng
chữ HOÀNG ĐẾ CỦA HỢP CHỦNG QUỐC HOA KỲ VÀ NGƯỜI BẢO HỘ
CỦA MEXICO. (Không, không hề có dấu ngoặc kép nha.) Di sản của ông được
bảo tồn. Cả Mark Twain và Robert Louis Stevenson đều tôn vinh ông trong các
tác phẩm của mình. Trái phiếu của Norton ngày nay là vật sưu tầm có giá trị. Và
vào năm 1980, thành phố đã kỷ niệm 100 năm ngày mất của ông.
Có thể nói rằng ông là một hoàng đế thành công. Một vài sắc lệnh của ông
cuối cùng đã trở thành sự thật, dù thậm chí nó không hề dính dáng chút gì đến
ông. Sự ủng hộ của ông dành cho phụ nữ và nhóm người thiểu số cuối cùng đã
được chấp nhận rộng rãi. Ông còn ủng hộ cho một liên minh các quốc gia trước
cả khi Liên hợp quốc ra đời. Yêu cầu của Norton về việc xây dựng một cây cầu
kéo dài từ Oakland đến San Francisco đã được thông qua, và gần đây có rất nhiều
nỗ lực kêu gọi đổi tên Bay Bridge (cầu qua vịnh Oakland-San Francisco) để vinh
danh ông.
Mark Twain đã viết rằng Norton "Lấp đầy sự trống rỗng trong cuộc đời
mình với niềm ảo vọng hoàng gia." Nếu Norton không thi hành phận sự của mình
với sự tự tin cao đến như thế, người ta hẳn cũng sẽ không tưởng nhớ về ông sau
hơn một thế kỷ. Nhưng nếu không cẩn trọng, sự tự tin có thể biến bạn trở thành
một hoàng đế cai trị không đâu hết ngoài thế giới tưởng tượng trong đầu mình.
Vậy ta có thể tự tin nói rằng mình đã học được điều gì về sự tự tin?
Tin tưởng vào bản thân là tốt, nhưng tha thứ cho bản thân còn tốt hơn.
Tự cảm thông đánh bại tự tôn. Tôi thích nghĩ rằng mình chính là siêu điệp
viên Jason Bourne trong lĩnh vực viết lách khoa học xã hội, nhưng tôi có lẽ là gần
giống với gã hề trong phim đó hơn. Và thế cũng ổn thôi. Chúng ta không cần
nghĩ bản thân mình to lớn hơn ai cả, và như vậy cũng tốt hơn. Bạn sẽ không
muốn rơi vào vòng xoáy chối bỏ thực tại hay trở thành gã khốn. Bạn muốn tiếp
tục học hỏi nhưng không cảm nhận quá tệ về bản thân. Bạn phải tránh tự đánh giá
bản thân dựa trên những ảo tưởng hay phải miệt mài chứng tỏ mình nữa. Hãy tự
cảm thông. Nó chứa đựng mọi lợi ích của sự tự tin mà không đi kèm với những
mặt trái.
Điều chỉnh theo mức độ tự tôn vốn có của mình
Thông thường bạn có tự tin không? Nếu có, hãy tận hưởng những lợi ích của
nó, nhưng hãy dè chừng sự ảo vọng và phải luôn giữ bản tính cảm thông. Hãy tìm
