đội tóc giả, theo lối phô bày “phong cách da đen” và nỗi luyến nhớ bộ
lạc, kỳ thực có nguồn gốc về thời gian không xa gì hơn các thứ vải
bông của những nhà máy vùng Manchester. Đối với cái nhu cầu giữ
gìn bản sắc đó, tôi không thấy một tương lai nào khác ngoài mấy chiếc
vòng xỏ xuyên cánh mũi, những cái đĩa kéo rộng môi và lối rạch mặt
ngang dọc.
Clara đã vỗ tay để yêu cầu im lặng và chú ý. Bài phát biểu ngắn
của cô thô mà gọn:
- Trước khi vào chương trình nghị sự, tôi muốn có một điều lưu ý
với một số chàng trai ở đây. Từ khi tôi tham gia phong trào, không
thiếu người tìm cách ngủ với tôi. Mỗi lần tôi từ chối thì liền bị đe rằng
như vậy là trong tiềm thức của tôi vẫn còn hằn sâu chủ nghĩa phân biệt
chủng tộc của xứ Georgia quê tôi. Được rồi. Vậy thì cứ hãy nói rõ một
lần cho xong. Nếu trong số các anh có ai chứng minh được cho tôi
rằng bằng cách ngủ với anh ta, tôi đóng góp phần mình cho cuộc đấu
tranh của nhân dân da đen, thì đây phòng ngủ của tôi ở tầng trên đây,
xin mời đi theo tôi. Tôi sẽ nằm dài ra tức thì. Được chứ?
Mọi người cười phá lên, chủ yếu là để cho đỡ ngượng. Sau đó
các vấn đề nghiêm túc được thảo luận. Tối đó, Clara tự mình ký một
tấm séc 40.000 đô la để nêu gương. Để được đến 40.000 đô, bao gồm
cả thuế nữa thì một nữ diễn viên ở Mỹ phải kiếm được 200.000. Ba
phần tư tất cả số tiền cô gái này kiếm được đều chi vào các sự nghiệp
đấu tranh khác nhau vì bình quyền.
Nhưng không thể sống và đấu tranh bên cạnh những con người
mà ta thán phục về sự kiên cường và dũng khí của họ mà hoàn toàn
không để ý chút gì đến những quan hệ thông thường giữa nam và nữ.
Clara có một anh bồ da đen. Rồi lại một anh khác. Tôi ngỡ rằng thậm
chí cô cũng không biết là họ da đen; sống và làm việc lâu ngày với họ,
cô không còn trông thấy màu da của họ nữa. Nhưng đấy là một thời
kỳ, trong những năm sau vụ ám sát Malcolm X., khi sự cuồng tủi biệt
lập bắt đầu trở thành điên cuồng hay ngu độn, như mọi sự cuồng tín.
