quyền của con người ấy : hiến pháp của nước Mỹ, hiến pháp đầu tiên thừa
nhận quyền của con người, đồng thời cũng lại chuẩn y luôn cả chế độ nô lệ
của người da màu đang tồn tại ở nước Mỹ : đặc quyền giai cấp bị cấm chỉ,
đặc quyền chủng tộc được thần thánh hoá.
Trong khi đó mọi người đều biết rằng kể từ lúc giai cấp tư sản nở ra từ tầng
lớp thị dân thời phong kiến, khi nó chuyển từ một đẳng cấp trung cổ thành
một giai cấp hiện đại, thì nó luôn luôn và không sao tránh khỏi có giai cấp
vô sản đi kèm theo như một cái bóng. Những yêu sách bình đẳng tư sản
cũng vậy, chúng cũng có những yêu sách bình đẳng vô sản đi kèm theo.
Ngay từ lúc yêu sách tư sản đòi huỷ bỏ những đặc quyền giai cấp được đề
ra thì yêu sách vô sản đòi huỷ bỏ chính ngay các giai cấp cũng xuất hiện
liền bên cạnh, - trước hết dưới một hình thức tôn giáo, dựa vào Đạo cơ đốc
nguyên thủy, sau đó là dựa trên chính ngay những học thuyết bình đẳng tư
sản : quyền bình đẳng không được chỉ có tính chất bề ngoài, chỉ được áp
dụng trong lĩnh vực nhà nước, nó phải có tính chất thực sự, nó phải được áp
dụng cả trong lĩnh vực kinh tế và xã hội nữa. Và nhất là từ khi giai cấp tư
sản Pháp - kể từ Đại cách mạng trở đi - đã đặt quyền bình đẳng của công
dân lên hàng đầu, thì giai cấp vô sản Pháp đã ăn miếng trả miếng lại giai
cấp tư sản bằng cách đòi quyền bình đẳng về xã hội, kinh tế, bình đẳng đã
trở thành một khẩu hiệu chiến đấu, đặc biệt là của giai cấp vô sản Pháp.
Như vậy là ở cửa miệng của giai cấp vô sản yêu sách bình đẳng có hai
nghĩa. Hoặc giả - đặc biệt là ở giai đoạn đầu tiên, thí dụ như trong cuộc
Chiến tranh nông dân, - nó là sự phản ứng tự phát chống lại những sự bất
bình đẳng xã hội quá rõ rệt, chống lại sự tương phản giữa kẻ giàu và người
nghèo, giữa chủ và nô lệ, giữa kẻ chè chén lu bù và người đang đói ; với tư
cách là như vậy thì nó chỉ là biểu hiện đơn thuần của bản năng cách mạng,
và chính là ở chỗ đó - và chỉ ở chỗ đó - nó mới là chính đáng. Hoặc giả nó
phát sinh từ sự phản ứng chống lại yêu sách bình đẳng tư sản, từ yêu sách
này nó rút ra những yêu sách ít nhiều đúng đắn và đi xa hơn nữa ; khi đó nó
được dùng làm một phương tiện cổ động, sử dụng những lời khẳng định
của bản thân các nhà tư bản để động viên công nhân nổi dậy chống lại các
nhà tư bản, và trong trường hợp này, số phận của nó gắn liền không thể