CHỐNG DUHRING - Trang 149

Hegel là một, thì hồi đó ông ta vẫn chưa hoàn toàn mất hẳn cái khả năng
phân biệt giữa phương pháp với những kết quả có thể đạt được bằng
phương pháp ấy, và ông ta vẫn còn hiểu được rằng khi công kích phương
pháp nói chung thì như thế vẫn chưa phải là bác bỏ các kết quả trong những
chi tiết của chúng.
Dù sao lời tuyên bố lạ lùng nhất của ông Đuy-rinh vẫn là lời tuyên bố nói
rằng theo quan điểm của Mác thì "rốt cuộc, tất cả chỉ là một", thành thử,
theo Mác thì các nhà tư bản và các công nhân làm thuê, các phương thức
sản xuất phong kiến tư bản chủ nghĩa và phương thức xã hội chủ nghĩa
chẳng hạn, đều "chỉ là một", và cuối cùng, thậm chí cả Mác và ông Đuy-
rinh cũng có thể "chỉ là một" mà thôi. Muốn giải thích được tại sao lại có
thể có sự ngốc nghếch rõ ràng như thế thì chỉ còn một cách là thừa nhận
rằng chỉ một từ biện chứng cũng đã đủ đẩy ông Đuy-rinh vào một trạng thái
không có năng lực chịu trách nhiệm, trong đó, do một quan niệm rối rắm và
lệch lạc nào đó, rốt cuộc những điều ông ta nói và những việc ông ta làm
"đều chi phí là một" cả.
Ở đây, chúng ta có một cái mẫu về cái mà ông Đuy-rinh gọi là.
"Lối viết sử theo thể văn cao nhã của tôi", hay còn gọi là "phương pháp
tổng quát là phương pháp thanh toán với cái chủng loại và cái điển hình mà
không thèm hạ cố đến mức dùng một sự tố giác kiểu vi vật học để làm vinh
dự cho bọn người mà Hume gọi là đám dân đen thông thái; chỉ có phương
pháp ấy với cái lối văn cao nhã và tôn quý hơn ấy mới phù hợp với những
lợi ích của chân lý hoàn toàn và với những nghĩa vụ đối với đám công
chúng đã thoát khỏi những ràng buộc của hàng hội".
Thật vậy, cách viết sử theo lối văn cao nhã và phương pháp tổng quát thanh
toán với cái chủng loại và điển hình, là rất thuận tiện cho ông Đuy-rinh, vì
làm như thế thì ông ta có thể coi thường tất cả những sự thật xác định, coi
đó là những sự thật nhỏ nhặt kiểu vi vật học, là con số không, và đáng lẽ
phải chứng minh thì lại chỉ nêu lên những câu nói chung chung, chỉ khẳng
định một cách vu vơ và đả kích mà thôi. Ngoài ra, cách viết sử ấy còn có
một điều lợi nữa là không cung cấp cho đối phương một điểm tựa thực tế
nào để luận chiến, thành thử để đối đáp lại, người đó hầu như không có một