CHỐNG DUHRING - Trang 159

sót của họ đối với toàn bộ tư tưởng của mỗi tác giả họ trích dẫn". ông Đuy-
rinh nói phải lắm. Lối viết sử theo thể văn cao nhã muôn năm!
Cho đến đây chúng ta vẫn xuất phát từ giả định cho rằng cái thói cứ khư
khư trích dẫn sai của ông Đuy-rinh ít ra cũng là xuất phát từ thiện ý, và sở
dic như thế là do hoàn toàn không có năng lực hiểu được một cách đúng
đắn, hoặc là do một thói quen vốn cớ của lối viết sử theo thể văn cao nhã, là
quen trích dẫn theo trí nhớ, một thói quen thường được gọi là tính cẩu thả.
Nhưng hình như ở đây chúng ta đã đến cái điểm mà ở ông Đuy-rinh lượng
cũng đã biến thành chất rồi thì phải. Bởi vì nếu chúng ta cân nhắc rằng, một
là, đoạn văn của mác tự nó cũng đã hoàn toàn, hơn nữa lại bổ sung bằng
một đoạn khác mà người ta quyết không thể nào hiểu lầm về ý nghĩa được,
cũng ở trong cuốn sách đó; hai là, trong bài phê bình bộ "Tư bản" đã nói
đến trên kia và đã đăng trong tập" Erganzungsbatter", cũng như trong bài
phê bình ở tập "Lịch sử phê phán" in lần thứ nhất, ông Đuy-rinh đều chưa
phát hiện ra con quái vật "chế độ sở hữu vừa có tính chất cá nhân vừa có
tính chất xã hội" ấy, mà chỉ thấy nó trong bản in lần thứ hai, nghĩa là sau
khi đọc lần thứ ba; sau đó, trong bản in lần thứ hai đã được chữa lại theo
tinh thần xã hội chủ nghĩa đó, ông Đuy-rinh cần phải gán cho Mác những
điều nhảm nhí nhất về tổ chức tương lai của xã hội, để ngược lại ông ta có
thể đưa ra, với một giọng càng đắc thắng hơn - và ông ta cũng đã làm như
thế thật - cái "công xã kinh tế mà tôi đã phác ra về mặt kinh tế và về mặt
pháp lý trong "giáo trình" của tôi", - nếu chúng ta cân nhắc tất cả những
điều đó, thì chúng ta buộc phải kết luận rằng ở đây, ông Đuy-rinh hầu như
buộc chúng ta phải thừa nhận rằng ông ta cố ý "mở rộng một cách bổ ích"
tư tưởng của Mác, - tức là bổ ích cho ông Đuy-rinh.
Vậy thì sự phủ định cái phủ định giữ một vai trò như thế nào trong tác
phẩm của Mác ? ở trang 791 và các trang sau, Mác tóm tắt những kết luận
của phần nghiên cứu kinh tế và lịch sử về cái gọi là tích lũy ban đầu của tư
bản trong 50 trang trước. Trước thời đại tư bản chủ nghĩa đã có, ít ra là ở
Anh, nền sản xuất nhỏ dựa trên cơ sở chế độ tư hữu của người công nhân
đối với các tư liệu sản xuất của mình. Cái gọi là sự tích lũy ban đầu của tư
bản ở đây chính là sự tước đoạt những người sản xuất trực tiếp ấy, nghĩa là