CHỐNG DUHRING - Trang 160

sự thủ tiêu chế độ tư hữu dựa trên cơ sở lao động của bản thân. Điều này đã
có thể thực hiện được là vì nền sản xuất nhỏ nói trên chỉ có thể trường hợp
với những giới hạn chật hẹp, tự nhiên của sản xuất và của xã hội, và do đó,
tới một trình độ phát triển nào đấy, nền sản xuất ấy lại đẻ ra những phương
tiện vật chất để tự thủ tiêu nó. Sự thủ tiêu này, việc biến các tư liệu sản xuất
có tính chất cá nhân và phân tán thành tư liệu sản xuất tập trung về mặt xã
hội, cấu thành tiền sử của tư bản. Một khi người công nhân đã biến thành
người vô sản và những điều kiện lao động của họ biến thành tư bản, một
khi phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa đã tự lập được, thì việc xã hội
hoá lao động hơn nữa và việc tiếp tục biến ruộng đất và các tư liệu sản xuất
khác, do đó việc tiếp tục tước đoạt những kẻ sở hữu tư nhân, lại có một
hình thức mới.
"Bây giờ kẻ cần phải bị tước đoạt không phải là người lao động kinh doanh
độc lập nữa mà là nhà tư bản đang bóc lột một số đông công nhân. Sự tước
đoạt đó được thực hiện qua sự tác động của các quy luật nội tại của bản
thân nền sản xuất tư bản chủ nghĩa, bằng cách tập trung tư bản. Một nhà tư
bản đánh quỵ nhiều nhà tư bản. Song song với sự tập trung đó, hay là việc
một số ít nhà tư bản tước đoạt số đông nhà tư bản đó, thì đồng thời hình
thức hiệp tác của quá trình lao động với quy mô ngày càng lớn, việc áp
dụng khoa học vào kỹ thuật một cách có ý thức, việc khai thác đất đai một
cách có kế hoạch, việc biến tư liệu lao động thành những tư liệu lao động
chỉ sử dụng được một cách tập thể, việc tiết kiệm tất cả các tư liệu sản xuất
bằng cách sử dụng chúng với tư cách là những tư liệu sản xuất của lao động
xã hội kết hợp, việc lôi cuốn tất cả các dân tộc vào mạng lưới thị trường thế
giới, và đi đôi với cái đó là tính chất quốc tế của chế độ tư bản chủ nghĩa,
cũng phát triển. Con số những tên trùm tư bản tiếm đoạt và nắm độc quyền
tất cả những cái lợi của quá trình chuyển hoá đó ngày càng giảm đi không
ngừng, thì nạn nghèo khổ, áp bức, nô dịch, thoái hoá, bóc lột càng tăng
thêm, những sự căm phẫn của giai cấp công nhân - một giai cấp đang ngày
càng không ngừng đông đảo hơn, ngày càng được cơ cấu của bản thân quá
trình sản xuất tư bản chủ nghĩa huấn luyện, đoàn kết và tổ chức lại - cũng
tăng lên. sự độc quyền của tư bản trở thành những xiềng xích ràng buộc cái