CHỐNG DUHRING - Trang 182

dính dáng gì tới sản xuất cả. Song chúng ta đã thấy rằng, trên những nét
chủ yếu của nó, sự phân phối trong mỗi trường hợp đều là kết quả tất yếu
của những quan hệ sản xuất và trao đổi trong một xã hội nhất định, cũng
như là của những tiền đề lịch sử của xã hội đó, và như vậy là một khi chúng
ta biết được những quan hệ và tiền đề ấy, chúng ta có thể suy ra một cách
chắc chắn phương thức phân phối thống trị trong xã hội đó. Nhưng chúng
ta cũng thấy rằng nếu ông Đuy-ring không muốn phản bội lại những
nguyên tắc "đã được xác lập" trong quan niệm của ông về đạo đức, pháp
luật và lịch sử thì ông ta phải phủ nhận cái sự thật kinh tế sơ đẳng đó và
ông ta phải đặc biệt phủ nhận như thế khi cần phải lén lút đưa hai anh
chàng không thể thiếu được của ông ta vào trong kinh tế học. Và sau khi
phân phối được giải thoát một cách may mắn khỏi mọi liên hệ với sản xuất
và trao đổi thì sự kiện vĩ đại ấy mới có thể diễn ra.
Nhưng trước hết chúng ta hãy nhớ lại xem sự việc đã xảy ra như thế nào
trong vấn đề đạo đức và pháp luật. Trong vấn đề này, lúc ban đầu ông Đuy-
hring đã bắt đầu từ một con người duy nhất ; ông ta nói:
"Trong chừng mực mà một người được quan niệm là một con người duy
nhất, hay nói một cách khác là không có liên hệ gì với người khác, thì
người đó không thể có trách nhiệm nào cả. Đối với người đó, không có
nghĩa vụ nào cả, mà chỉ có ý muốn thôi."
Nhưng cái con người không có trách nhiệm đó, được quan niệm là con
người duy nhất ấy, là ai nữa ngoài anh chàng xấu số "Adam, người Do -
thái nguyên thuỷ" ở trên thiên đường, nơi mà chàng ta không có tội lỗi gì
chỉ vì chàng ta không thể mắc được tội lỗi nào cả? -Nhưng ngay cái anh
chàng Adam do triết học hiện thực tạo ra đó thế nào rồi cũng mắc phải tội
tổ tông. Bên cạnh chàng Adam đó bỗng nhiên xuất hiện, cố nhiên không
phải là một nàng Eva với mái tóc gợn sóng, mà lại là một anh chàng Adam
thứ hai. Thế là chàng Adam đó lập tức có những trách nhiệm và - chàng ta
vi phạm những trách nhiệm đó. Đáng lẽ phải ôm chặt người anh em của
mình vào lòng coi như một người bình quyền với mình, thì trang ta lại bắt
người anh em đó, và toàn bộ lịch sử thế giới cho đến tận ngày nay phải chịu
những hậu quả của tội lỗi đầu tiên đó, của tội tổ tông là nô dịch đó, chính vì