CHỐNG DUHRING - Trang 207

người của " bạo lực trực tiếp", tức là thuyền trưởng. Trái lại, chúng ta thì
hoàn toàn không có lý do gì để bực bội khi thấy rằng trong cuộc chạy đua
ấy giữa vỏ thép và đại bác, tàu chiến được cải tiến đến mức hoàn thiện và
tinh vi khiến cho nó trở thành quá đắt cũng như trở nên không thích dụng
đối với chiến tranh(1), và thấy rằng cho đến cả trong lĩnh vực chiến tranh
trên mặt biển, cuộc đấu tranh đó cũng bộc lộ những quy luật nội tại của sự
vận động biện chứng, theo nó thì chế độ quân phiệt, cũng như bất cứ mọi
hiện tượng lịch sử khác, đều tiêu vong vì những hậu quả của sự phát triển
của chính nó.
Vậy là cái ở đây nữa, chúng ta thấy rõ như ban ngày rằng, phải "tìm cái có
trước trong bạo lực chính trị trực tiếp chứ không phải trong một lực lượng
kinh tế gián tiếp" - là một điều không thể làm được. Trái hẳn lại. Thật vậy,
cái gì mới chính là "cái có trước" của bản thân bạo lực ? đó là lực lượng
kinh tế, tức là việc nắm được những phương tiện mạnh mẽ của công nghiệp
lớn. Bạo lực chính trị trên mặt biển, - dựa vào các tàu chiến hiện đại - tỏ ra
hoàn toàn không phải là "trực tiếp", mà chính là do lực lượng kinh tế , do
sự phát triển cao của ngành luyện kim, của khả năng chi phối được những
nhà kỹ thuật khéo léo, và những mỏ than dồi dào.
Nhưng nói đến những cái đó để làm gì? Trong cuộc chiến tranh sắp tới trên
mặt biển, cứ hãy để cho ông Đuy-rinh làm tổng chỉ huy là ông sẽ tiêu diệt
được tất cả những hạm đội thiết giám còn bị nô lệ vào tình hình kinh tế,
không phải dùng đến ngư lôi hay quỷ kế gì khác, mà chỉ cần đến cái phép
mầu "bạo lực trực tiếp" của ông ta mà thôi.