Frederick Engels
Chống Duhring
Phần thứ hai
Kinh tế chính trị học
V.Lý luận về giá trị
Cách đây gần một trăm năm, ở Leipzig đã ra đời một cuối sách, cho đến
đầu thế kỷ này, đã được in lại trên ba mươi lần và đã được các nhà chức
trách, những người giảng đạo, những nhà từ thiện đủ mọi loại, phổ biến,
phân phát ở thành thị và nông thôn, và đâu đâu cũng được chỉ định làm
sách tập đọc cho học sinh các trường sơ cấp. Cuốn sách đó tên là : "Người
bạn của trẻ em", tác giả là Rochow. Cuốn sách đó có mục đích dạy bảo cho
con em của nông dân và thợ thủ công, về sứ mệnh của cuộc đời của chúng,
và về bổn phận của chúng đối với bề trên trong xã hội và nhà nước, đồng
thời đưa lại cho chúng một sự hài lòng tốt lành đối với số phận của chúng ở
dưới trần gian - với bánh mì đen và khoai tây, với lao dịch, tiền công thấp,
những roi vọt của bố mẹ và những điều thú vị cùng loại như thế, và tất cả
những điều đó nhờ những tư tưởng của phong trào khai sáng đang thịnh
hành hồi đó, Nhằm mục đích đó, người ta giải thích cho thanh niên ở thành
thị và nông thông thấy rằng sự xếp đặt cảu tự nhiên thật khôn ngoan biết
bao khi buộc con người ta phải lao động để kiếm những phương tiện sinh
sống và những thú vui, và do đó, người nông dân và thợ thủ công phải cảm
thấy sung sướng biết bao khi số phận cho phép anh ta dùng lao động đắng
cay để điểm thêm gia vị tra bữa ăn của mình, chứ không phải khổ như
những kẻ tham ăn giàu có phải đau dạ dày, trúng thực, hay táo bón và phải
khổ tâm nuốt những món ăn ngon nhất. Chính những điều đã nhàm tai đó,
những điều mà lão Rochow coi là khá tốt đối với những thanh niên nông
dân xứ Sachsen của thời ông ta - là những điều mà Đuy-ring đưa ra cho
chúng ta ở trang 14 và những trang sau trong tập "Giáo trình" của ông ta
coi đó là một yếu tố "tuyết đối cơ bản" của khoa kinh tế chính trị mới nhất.
"Những nhu cầu của con người với tư cách là những nhu cầu như thế, đều
có những quy luật tự nhiên của chúng, và về mặt phát triển đều bị đặt vào
