CHỐNG DUHRING - Trang 254

đề từ lĩnh vực kinh tế sang lĩnh vực chính trị, nó không có thể giải thích
một sự kiện kinh tế nào cả; và hai là ông ta vẫn bỏ lửng không giải thích sự
nẩy sinh của bản thân bạo lực, và làm như thế nào là rất khôn ngoan, bởi vì
nếu không thì ông ta buộc phải đi đến kết luận nói rằng tất cả mọi quyền
lực xã hội và tất cả mọi bạo lực chính trị đều bắt nguồn từ những tiền đề
kinh tế, từ phương thức sản xuất và trao đổi của mỗi một xã hội nhất định
trong lịch sử .
Tuy nhiên chúng ta hãy cố moi thâm ở "nhà sáng lập sâu sắc hơn" và khắc
nghiệt đó của khoa kinh tế, một vài điều giải tích nữa về lợi nhuận chăng.
Có lẽ chúng ta đạt được điều đó nếu chúng ta lấy đoạn trình bày của ông ta
về tiền công .
Trong đoạn ấy, ở trang 158, có nói :
" Tiền công là tiền thuê để duy trì sức lao động, và trước hết nó chỉ được kể
đến với tư cách là cơ sở của địa tô và tiền lời của tư bản. Muốn hiểu thật rõ
ràng những quan hệ đang tồn tại ở đây, thì phải hình dung địa tô và sau đó
cả tiền lời của tư bản nữa, thoạt tiên là về mặt lịch sử, không có tiền công,
tức là trên cơ sở chế độ nô lệ hay chế độ nông nô ... thuê - thì điều đó cũng
chỉ quyết định những sự khác nhau trong cách thức tính những chi phísản
xuất mà thôi. Trong tất cả những trường hợp đó, sản phẩm ròng do việc sử
dụng sức lao động tạo ra đều cấu thành thu nhập của người chủ...Như vậy
là người ta thấy rằng ... cụ thể là sự dõi lập chủ yếu, do đó mà người ta thấy
có ở một bên là một loại tờ sở hữu nào đó, và bên kia, là lao động làm thuê
không có sở hữu, người ta không thể chỉ tìm sự đồi lập chủ yếu đó ở riêng
trong một về của mối quan hệ đó, mà bao giờ cũng phải tìm ở cả hai vế
cùng một lúc."
Nhưng tô sở hữu, như chúng ta đã được biết ở trang 188, là một danh từ
chung cho địa tô và tiền lời của tư bản. Tiếp nữa, ở trang 174 người ta còn
đọc thấy:
" Tính chất của tiền lời của tư bản là sự chiếm hữu phần chủ yếu nhất trong
sản phẩm của sức lao động. Không thể quan niệm được tiền lời của tư bản
mà không có yếu tố tương quan với nó là lao động bị nô dịch trực tiếp hay
gián tiếp dưới hình thức này hay hình thức khác ."